Η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία κατασκευάζουν έναν νέο στρατηγικό ναυτικό άξονα




Η ανησυχία για την αξιοπιστία των εγγυήσεων ασφαλείας των ΗΠΑ πριν από την επίθεση του Ισραήλ στο Κατάρ διευκόλυνε τη στρατηγική προσέγγιση μεταξύ Καΐρου και Ριάντ.

Στις 31 Αυγούστου, ξεκίνησαν στην Αίγυπτο οι ετήσιες ασκήσεις Bright Star της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ , με τη συμμετοχή των Βασιλικών Ενόπλων Δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας.

Οι διετείς ασκήσεις επικεντρώθηκαν στην ενίσχυση της διαλειτουργικότηταςκαι της ετοιμότητας σε χερσαίους, αεροπορικούς και θαλάσσιους τομείς, περιλαμβάνοντας εκπαίδευση σε σημεία διοίκησης, ελιγμούς πεδίου με μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες μονάδες, σενάρια αντιτρομοκρατίας/άτακτου πολέμου, αποστολές αναγνώρισης και εκδηλώσεις με πραγματικά πυρά.

Οι ασκήσεις πραγματοποιήθηκαν σε ένα περιβάλλον κλιμακούμενης περιφερειακής αστάθειας δύο χρόνια μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ και πριν από την υπογραφή μιας εύθραυστης εκεχειρίας στη Γάζα. Το Ισραήλ είχε αντιδράσει σκληρά κατά της Χαμάς, της Χεζμπολάχ, των Χούθι και του Ιράν μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023 και συνεχίζει τη στρατιωτική δράση στη Γάζα, τον Λίβανο, τη Συρία και την Υεμένη.

Η ανησυχία για την αξιοπιστία των εγγυήσεων ασφαλείας των ΗΠΑ διευκόλυνε την τρέχουσα στρατηγική προσέγγιση μεταξύ Καΐρου και Ριάντ και προηγήθηκε της ισραηλινής απόπειρας στις 9 Σεπτεμβρίου να δολοφονήσει διαπραγματευτές της Χαμάς στο Κατάρ - όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη αεροπορική βάση των ΗΠΑ στην περιοχή. Μετά την επίθεση στη Ντόχα, οι Σαουδάραβες υπέγραψαν επίσης ένα νέο αμυντικό σύμφωνο με το Πακιστάν, το οποίο εγγυόταν την άμεση στρατιωτική υποστήριξη του Ισλαμαμπάντ, πιθανώς συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών κεφαλών, σε περίπτωση εξωτερικής επιθετικότητας κατά του βασιλείου.

Η Σαουδική Αραβία έχει βελτιώσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο, οι οποίες είχαν επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια μιας σύντομης περιόδου διακυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, μετά την ανατροπή του μακροχρόνιου προέδρου της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ το 2011. Από το 2013, όταν ο αιγυπτιακός στρατός ανέτρεψε την κυβέρνηση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και ο στρατηγός Αμπντούλ Φατάχ αλ-Σίσι ανέλαβε πρόεδρος, η Σαουδική Αραβία έχει υποστηρίξει την Αίγυπτο οικονομικά και διπλωματικά.

Η εμβάθυνση των αμυντικών δεσμών της Σαουδικής Αραβίας με την Αίγυπτο θα μπορούσε να εξελιχθεί σε έναν νέο γεωπολιτικό άξονα που αντανακλά μια ευρύτερη επιταγή και για τις δύο πλευρές για την εξασφάλιση των περιφερειακών συμφερόντων. Η Αίγυπτος, ως μία από τις λίγες αραβικές χώρες με μεγάλο και άρτια εξοπλισμένο στρατό, έχει προτείνει τη δημιουργία μιας δύναμης τύπου ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, η ιδέα, η οποία αναβιώνει μια πρόταση του 2015 για μια κοινή δύναμη με έδρα το Κάιρο, έτυχε ψυχρής υποδοχής σε πρόσφατη σύνοδο κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου στη Ντόχα. Η Αίγυπτος ελπίζει να ενισχύσει την άτυπη εταιρική σχέση ασφαλείας μεταξύ των ΗΠΑ και των πλούσιων αραβικών κρατών του Περσικού Κόλπου, η οποία δεν εμπόδισε το Ισραήλ να στοχεύσει τη Χαμάς στο Κατάρ. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει έκτοτε υποσχεθεί να βοηθήσει το Κατάρ σε οποιαδήποτε μελλοντική επίθεση, αλλά αυτή η δέσμευση δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί. Η Σαουδική Αραβία φέρεται να επιδιώκει μια παρόμοια συμφωνία με την Ουάσινγκτον, αλλά αυτό μπορεί να εξαρτάται από την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ, κάτι που το Ριάντ ήταν απρόθυμο να κάνει ελλείψει προόδου προς ένα παλαιστινιακό κράτος.

Το ενδιαφέρον των κρατών του Κόλπου για διαφοροποίηση των εταιρικών σχέσεων ασφαλείας αντικατοπτρίζει επίσης ανησυχίες σχετικά με τις απειλές στην Ερυθρά Θάλασσα, υπό το φως των εντατικοποιημένων αεροπορικών επιδρομών και πυραυλικών επιθέσεων του Ισραήλ στην Υεμένη, καθώς και των αντιποίνων των Χούθι σε ισραηλινά λιμάνια και αστικές περιοχές. Η ναυτική συνεργασία και οι στρατιωτικές ασκήσεις έχουν ως στόχο να λειτουργήσουν ως αποτρεπτικό μέσο για την επιθετικότητα των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα , ένα ζωτικό σημείο συμφόρησης που διαχειρίζεται περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου και το 30% της παγκόσμιας κυκλοφορίας εμπορευματοκιβωτίων και συνδέει τη Διώρυγα του Σουέζ με τον Κόλπο του Άντεν μέσω του Πορθμού Μπαμπ ελ-Μαντέμπ.

Η Αίγυπτος, της οποίας η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα τέλη διέλευσης της διώρυγας, και η Σαουδική Αραβία, η οποία εξάγει πετρέλαιο μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, έχουν πληγεί από τις επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά πλοία που υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους στη Γάζα. Οι επιθέσεις έχουν επηρεάσει αρνητικά την οικονομία της Αιγύπτου , αποτρέποντας τα εμπορικά πλοία από τη χρήση της Διώρυγας του Σουέζ, τροφοδοτώντας την εσωτερική δυσαρέσκεια, ενώ παράλληλα ενισχύουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της πηγής της απειλής. Ακόμα και αν τηρηθεί η εκεχειρία στη Γάζα, οι εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Χούθι είναι πιθανό να συνεχιστούν και να επηρεάσουν την εμπορική δραστηριότητα στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η Σαουδική Αραβία έχει μια μακρά ακτογραμμή στην Ερυθρά Θάλασσα, η οποία, εκτός από τις αποθήκες πετρελαίου, φιλοξενεί μεγάλα έργα που κατασκευάζονται σύμφωνα με το φιλόδοξο πρόγραμμα Vision-2030 του Ριάντ . Η επιτυχία του προγράμματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σταθερότητα στη λεκάνη της Ερυθράς Θάλασσας και παρέχει περαιτέρω δικαιολογία για μια ενισχυμένη στρατιωτική συμμαχία Σαουδικής Αραβίας-Αιγύπτου.

Πέρα από τη δέσμευση Σαουδικής Αραβίας-Αιγύπτου, και τα δύο κράτη έχουν ενισχύσει τη συνεργασία τους με την Τουρκία , τον ισχυρότερο περιφερειακό παράγοντα δίπλα στο Ισραήλ όσον αφορά τη στρατιωτική ισχύ. Λίγο μετά τις ασκήσεις με το Ριάντ, στις 22 Σεπτεμβρίου, η Αίγυπτος πραγματοποίησε κοινές ναυτικές ασκήσεις με την Τουρκία στη Μεσόγειο Θάλασσα για πρώτη φορά μετά από 13 χρόνια, εμβαθύνοντας την διπλωματική απόψυξη εν μέσω αυξανόμενων απειλών. Οι Σαουδάραβες έχουν επίσης πραγματοποιήσει κοινές ναυτικές ασκήσεις με την Κίνα.

Η Αίγυπτος, το πιο πυκνοκατοικημένο αραβικό κράτος, έχει από καιρό ιδιαίτερη σημασία για τη Σαουδική Αραβία. Εκτός από το ότι παρέχει στο βασίλειο στρατηγικό βάθος κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας, η Αίγυπτος προσφέρει μια κρίσιμη χερσαία γέφυρα προς τη Βόρεια Αφρική. Η συνεργασία με το Ριάντ προσφέρει στο Κάιρο οικονομική υποστήριξη και ενεργειακές συνεργασίες, καθώς και ένα στήριγμα στην αρχιτεκτονική ασφάλειας του Κόλπου. Ως εκ τούτου, το Ριάντ και το Κάιρο είναι πιθανό να ενισχύσουν τη διμερή τους συνεργασία στον αμυντικό τομέα για να περιορίσουν τις επιπτώσεις από τον πόλεμο της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής μαζικής μετεγκατάστασης Παλαιστινίων, παρά το νέο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ που ισχυρίζεται ότι αποκλείει αυτή την πιθανότητα.

Πηγή:stimson.org

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια