Οι απελευθερωτές του Κοσόβου δικάζονται για 100 δολοφονίες. Η δίκη προκαλεί αλβανικό διχασμό.
Διαδηλώτριες με μπερέ του UCK στη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα σε υποστήριξη του Θάτσι και των συγκατηγορουμένων του. Εως τώρα έχουν οργανωθεί ογκώδεις διαδηλώσεις στην Πρίστινα, στα Τίρανα και στο Αμστερνταμ, ενώ επίκειται και μία στο Τέτοβο της Βόρειας Μακεδονίας.
Τούτη την εποχή, το αλβανικό στοιχείο στα Βαλκάνια βρίσκεται σε αναβρασμό. Στη Χάγη δικάζονται οι ηγέτες του UCK για εγκλήματα πολέμου και οι Αλβανοί είναι εξοργισμένοι για τη «μεγάλη αδικία εναντίον του έθνους». Εως τώρα έχουν οργανωθεί τρεις ογκώδεις και μαχητικές συγκεντρώσεις: στην Πρίστινα, στα Τίρανα και στο Αμστερνταμ, ενώ επίκειται και μία στο Τέτοβο της Βόρειας Μακεδονίας.
Το Ειδικό Δικαστήριο δικάζει τέσσερα από τα πλέον προβεβλημένα στελέχη του UCK, με επικεφαλής τον πολιτικό του ηγέτη και μετέπειτα πρωθυπουργό και πρόεδρο του Κοσόβου, Χασίμ Θάτσι. Για τους Αλβανούς, όμως, στο πρόσωπό τους «δικάζεται και αμαυρώνεται ο αγώνας για την ανεξαρτησία του Κοσόβου».
Φόνοι και βασανιστήρια – Οι κατηγορίες εναντίον του Θάτσι και των συντρόφων του, Κάντρι Βεσέλι, Γιακούμπ Κρασνίτσι και Ρετζέπ Σελίμι, αφορούν δολοφονίες Σέρβων αλλά και Αλβανών «προδοτών», βασανιστήρια αμάχων και παράνομες φυλακίσεις πολιτών.
Οι κατηγορίες εναντίον του Θάτσι και των συντρόφων του στον πόλεμο του 1998-1999,Κάντρι Βεσέλι, Γιακούμπ Κρασνίτσι και Ρετζέπ Σελίμι, αφορούν δολοφονίες Σέρβων αλλά και Αλβανών «προδοτών», βασανιστήρια αμάχων, παράνομες φυλακίσεις πολιτών σε εκατό έως διακόσιες περιπτώσεις και επισύρουν βαριές ποινές κάθειρξης. Το δικαστήριο όρισε τη 14η Νοεμβρίου ως καταληκτική ημερομηνία για την παρουσίαση των αποδεικτικών στοιχείων από την υπεράσπιση και η απόφαση δεν αναμένεται πριν από την ερχόμενη άνοιξη.
Από τα βουνά
Ανεξαρτήτως της έκβασης της δίκης, η αποκαθήλωση των πολεμάρχων του UCK από το πάνθεον των ηρώων του αλβανικού έθνους αποτελεί γεγονός, το οποίο δεν μπορεί παρά να προκαλεί τριγμούς στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής. Οι χθεσινοί ήρωες διώκονται τώρα ως κοινοί εγκληματίες.
Ηταν 12 Ιουνίου του 1999, όταν ο Θάτσι και οι οπλαρχηγοί του κατέβηκαν από τα βουνά και εγκαταστάθηκαν στην Πρίστινα. Τρεις μέρες νωρίτερα, σε μια στρατιωτική σκηνή στην πόλη Κουμάνοβο της Βόρειας Μακεδονίας, οι στρατηγοί του Μιλόσεβιτςείχαν υπογράψει συμφωνία αποχώρησης του σερβικού στρατού από το Κόσοβο με τους διοικητές του ΝΑΤΟ, παραδίδοντας το «ιερό δισκοπότηρο» –για τα δύο έθνη– στους Αλβανούς. Δυνάμεις της KFOR αναπτύχθηκαν την επομένη στο Κόσοβο, καθώς οι Σέρβοι αποχωρούσαν για να προλάβουν αντεκδικήσεις, και ο Θάτσι με τους «καπεταναίους» του εισήλθαν δαφνοστεφανωμένοι στην πρωτεύουσα.
Τούτη την εποχή, το αλβανικό στοιχείο στα Βαλκάνια βρίσκεται σε αναβρασμό. Στη Χάγη δικάζονται οι ηγέτες του UCK για εγκλήματα πολέμου και οι Αλβανοί είναι εξοργισμένοι για τη «μεγάλη αδικία εναντίον του έθνους». Εως τώρα έχουν οργανωθεί τρεις ογκώδεις και μαχητικές συγκεντρώσεις: στην Πρίστινα, στα Τίρανα και στο Αμστερνταμ, ενώ επίκειται και μία στο Τέτοβο της Βόρειας Μακεδονίας.
Το Ειδικό Δικαστήριο δικάζει τέσσερα από τα πλέον προβεβλημένα στελέχη του UCK, με επικεφαλής τον πολιτικό του ηγέτη και μετέπειτα πρωθυπουργό και πρόεδρο του Κοσόβου, Χασίμ Θάτσι. Για τους Αλβανούς, όμως, στο πρόσωπό τους «δικάζεται και αμαυρώνεται ο αγώνας για την ανεξαρτησία του Κοσόβου».
Φόνοι και βασανιστήρια – Οι κατηγορίες εναντίον του Θάτσι και των συντρόφων του, Κάντρι Βεσέλι, Γιακούμπ Κρασνίτσι και Ρετζέπ Σελίμι, αφορούν δολοφονίες Σέρβων αλλά και Αλβανών «προδοτών», βασανιστήρια αμάχων και παράνομες φυλακίσεις πολιτών.
Οι κατηγορίες εναντίον του Θάτσι και των συντρόφων του στον πόλεμο του 1998-1999,Κάντρι Βεσέλι, Γιακούμπ Κρασνίτσι και Ρετζέπ Σελίμι, αφορούν δολοφονίες Σέρβων αλλά και Αλβανών «προδοτών», βασανιστήρια αμάχων, παράνομες φυλακίσεις πολιτών σε εκατό έως διακόσιες περιπτώσεις και επισύρουν βαριές ποινές κάθειρξης. Το δικαστήριο όρισε τη 14η Νοεμβρίου ως καταληκτική ημερομηνία για την παρουσίαση των αποδεικτικών στοιχείων από την υπεράσπιση και η απόφαση δεν αναμένεται πριν από την ερχόμενη άνοιξη.
Από τα βουνά
Ανεξαρτήτως της έκβασης της δίκης, η αποκαθήλωση των πολεμάρχων του UCK από το πάνθεον των ηρώων του αλβανικού έθνους αποτελεί γεγονός, το οποίο δεν μπορεί παρά να προκαλεί τριγμούς στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής. Οι χθεσινοί ήρωες διώκονται τώρα ως κοινοί εγκληματίες.
Ηταν 12 Ιουνίου του 1999, όταν ο Θάτσι και οι οπλαρχηγοί του κατέβηκαν από τα βουνά και εγκαταστάθηκαν στην Πρίστινα. Τρεις μέρες νωρίτερα, σε μια στρατιωτική σκηνή στην πόλη Κουμάνοβο της Βόρειας Μακεδονίας, οι στρατηγοί του Μιλόσεβιτςείχαν υπογράψει συμφωνία αποχώρησης του σερβικού στρατού από το Κόσοβο με τους διοικητές του ΝΑΤΟ, παραδίδοντας το «ιερό δισκοπότηρο» –για τα δύο έθνη– στους Αλβανούς. Δυνάμεις της KFOR αναπτύχθηκαν την επομένη στο Κόσοβο, καθώς οι Σέρβοι αποχωρούσαν για να προλάβουν αντεκδικήσεις, και ο Θάτσι με τους «καπεταναίους» του εισήλθαν δαφνοστεφανωμένοι στην πρωτεύουσα.
Ο Χασίμ Θάτσι κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας στο δικαστήριο της Χάγης. Οι συνήγοροι του άλλοτε πανίσχυρου πολεμάρχου και προέδρου του Κοσόβου υποστηρίζουν ότι δεν γνώριζε τι γινόταν στο στράτευμά του.
Το γεγονός ότι ήταν η Δύση, με τους αμφιλεγόμενους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, που έδιωξε τους Σέρβους είχε μικρότερη σημασία για τους απλούς ανθρώπους, οι οποίοι, μέσα στην πατριωτική παραζάλη τους, έβλεπαν στο πρόσωπο του Θάτσι και των συμπολεμιστών του στον UCK την ανδρεία του Αλβανού ως υπερόπλο για την εκδίωξη του εχθρού – και όχι τα Στελθ και τους Τόμαχοκ του ΝΑΤΟ.
Οι UCKάδες εκτόπισαν γρήγορα την παραδοσιακή πολιτική ηγεσία, που είχε αγωνιστεί για την ειρηνική χειραφέτηση των Αλβανών, με κυρίαρχη μορφή τον αποκαλούμενο «Γκάντι των Βαλκανίων»Ιμπραήμ Ρουγκόβα. Πέταξαν τις στρατιωτικές στολές, ίδρυσαν δικό τους κόμμα με πρόεδρο τον Θάτσι –το «Δημοκρατικό Κόμμα Κοσόβου»– και κατέλαβαν σταδιακά τους αρμούς της εξουσίας σε όλα τα επίπεδα.
Ευρωπαίοι και Αμερικανοί έβλεπαν φυσικά τον «κατήφορο» των απελευθερωτών, όμως η επαναπροσέγγιση με τη Σερβία και η εξεύρεση λύσης στο καυτό ζήτημα του σερβοκρατούμενου Βορείου Κοσόβου προείχαν και ο Θάτσι θεωρήθηκε ο κατάλληλος άνθρωπος που θα μπορούσε, μαζί με τον Βούτσιτς, να βοηθήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων.
Η φθορά, ωστόσο, των πρώην UCKάδων –οι οποίοι εν τω μεταξύ είχαν πετάξει τον εθνικιστικό μανδύα και είχαν φορέσει φιλοαμερικανική και φιλοευρωπαϊκή «γραβάτα»– υπήρξε ραγδαία και ως συνέπεια ήρθε η απομυθοποίηση στην κοινωνία, η οποία στράφηκε προς τον αριστερό εθνικολαϊκισμό που εξέφραζε ο ηγέτης της νεολαίας την περίοδο του πολέμου, πλην «άκαπνος», Αλμπίν Κούρτι, παλιός θαυμαστής του Ενβέρ Χότζα. Το άνοιγμα της «ντουλάπας με τους σκελετούς» του UCK και η δικαστική διερεύνηση πληθώρας καταγγελιών για ωμότητες εναντίον αμάχων δεν θα αργούσαν και οι ηγέτες του δεν θα απέφευγαν τη λογοδοσία.
Η δίωξη
Τον Ιούνιο του 2020, ο εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου για το Κόσοβο Τζακ Σμιθ ανακοίνωσε ότι οι τέσσερις Κοσοβάροι πολιτικοί κατηγορούνται για εμπλοκή σε περίπου εκατό δολοφονίες. Το Δικαστήριο είχε συσταθεί το 2016, κατόπιν πιέσεων της διεθνούς κοινότητας, και τυπικά αποτελεί μέρος της δικαστικής εξουσίας στο Κόσοβο, αλλά στελεχώνεται αποκλειστικά από ανεξάρτητους μη Κοσοβάρους δικαστικούς λειτουργούς και εισαγγελείς.
Αποστολή τους είναι να διερευνήσουν τις καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, βασανισμούς και διώξεις που έγιναν στο Κόσοβο στη χρονική περίοδο από τις αρχές Ιανουαρίου του 1998 μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2000.
Εμπόριο οργάνων – Σύμφωνα με την έκθεση του Ελβετού εισαγγελέα Ντικ Μάρτι, ο Θάτσι είχε υποκινήσει τη δολοφονία αιχμαλώτων πολέμου με στόχο την πώληση των οργάνων τους. Τα θύματα ήταν κυρίως Σέρβοι, Ρομά αλλά και Αλβανοί.
Οι εναντίον του Θάτσι και των συμπολεμιστών του κατηγορίες στηρίζονται στην περίφημη «Εκθεση Μάρτι» του Συμβουλίου της Ευρώπης (2010). Σε αυτήν, ο Ελβετός εισαγγελέας Ντικ Μάρτι ισχυρίζεται ότι ο Θάτσι, ο Βέσελι και άλλα ηγετικά στελέχη του UCK είχαν εμπλακεί, μεταξύ άλλων, σε εμπόριο οργάνων με θύματα Σέρβους, Ρομά αλλά και Αλβανούς. Κατά τον Μάρτι, ο ίδιος ο Θάτσι είχε υποκινήσει τη δολοφονία αιχμαλώτων πολέμου με στόχο την πώληση των οργάνων τους – κατηγορίες, βεβαίως, τις οποίες ο Θάτσι απορρίπτει μετά βδελυγμίας, ενώ η αλβανική πλευρά τις θεωρεί στημένες.
Ο Θάτσι ήταν τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας και είχε κληθεί το 2020 από τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον, μαζί με τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, προκειμένου να τους πιέσει να συμφωνήσουν, παρουσία του, για λύση στο Βόρειο Κόσοβο. Στη διαδρομή προς τις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στο αεροδρόμιο της Λιουμπλιάνας, πληροφορήθηκε ότι ο εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου του απήγγειλε βαρύτατες κατηγορίες και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Πρίστινα. Πέντε μήνες αργότερα, εκδόθηκε εναντίον του ένταλμα σύλληψης και ο ίδιος παρουσιάστηκε στη Χάγη, όπου προφυλακίστηκε επί πέντε χρόνια, έως ότου ξεκινήσει η ακροαματική διαδικασία.
Ο «εμφύλιος»
Και ενώ οι Αλβανοί συμμετείχαν μαζικά στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, καταγγέλλοντας επιχείρηση σπίλωσης του αγώνα του έθνους τους για την «απελευθέρωση» του Κοσόβου, στο επίπεδο της ηγεσίας βγήκαν μαχαίρια. Τίρανα και Πρίστινα αντάλλαξαν δηλητηριώδεις καταγγελίες γύρω από το ποιος υποστηρίζει και ποιος όχι τους προφυλακισμένους ήρωες του έθνους, διευρύνοντας το ρήγμα στις σχέσεις των πρωθυπουργών της Αλβανίας και του Κοσόβου για τα πρωτεία στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής.
Δεν αποτελεί μυστικό ότι Ράμα και Κούρτι διαγκωνίζονται καιρό τώρα για το ποιος θα αναδειχθεί σε «πατέρα του έθνους» και οι υπόγειες συγκρούσεις σε αυτήν την κούρσα δεν έλειψαν ούτε τούτες τις δύσκολες για το αλβανικό έθνος στιγμές. Η κυρίαρχη πολιτική ηγεσία του Κοσόβου, με τη συμπεριφορά της, δείχνει να έχει εγκαταλείψει στη μοίρα τους τον Θάτσι και τους άλλους συμπολεμιστές του. Ο Κούρτι δεν τους επισκέφθηκε ούτε μία φορά για συμπαράσταση στα κρατητήρια της Χάγης και δεν πήγε καν στις πανεθνικές συγκεντρώσεις, ενώ στον Ράμα προσάπτεται η μομφή ότι πρωτοστάτησε στη λήψη της απόφασης από το κοινοβούλιο της Πρίστινας για τη συγκρότηση του εν λόγω δικαστηρίου.
Οι «συνήγοροί» τους
Στη Χάγη, όπου γράφεται ο επίλογος της διαδρομής του UCK, τον Θάτσι και τους συντρόφους του έσπευσαν να υπερασπιστούν όχι οι ομοεθνείς του για τους οποίους βγήκε στο βουνό, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι και προσωπικότητες που συνεργάστηκαν μαζί τους τις μέρες του πολέμου, όπως ο Τζέιμς Ρούμπιν. Ο Χασίμ Θάτσι δικάζεται στη Χάγη όχι ως ο αρχηγός που διοικούσε έναν γενναίο απελευθερωτικό στρατό, αλλά ως ο αδύναμος ηγέτης που δήθεν δεν γνώριζε τι γινόταν στο στράτευμά του – αυτή τη στρατηγική επέλεξε η υπεράσπισή του και σε αυτό το πνεύμα κινήθηκε και η μαρτυρία στο δικαστήριο του Ρούμπιν.
Ομως αυτή η υπερασπιστική γραμμή στο δικαστήριο πληγώνει τους Αλβανούς στις πλατείες, που θα ήθελαν έναν αγέρωχο ηγέτη ο οποίος θα «μαστίγωνε» την εναντίον του ιδίου και του έθνους «σκευωρία» και θα υπερασπιζόταν τον απελευθερωτικό αγώνα του UCK.
Η εικόνα του Θάτσι ράγισε στην αίθουσα του δικαστηρίου και μαζί σκοτείνιασε και ο μύθος του UCK.
Αγοράζουν από Τουρκία
Το Κόσοβο μαζί με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη παραμένουν οι πιο επικίνδυνες εστίες έντασης στα Βαλκάνια. Η πολιτική ρευστότητα στην Πρίστινα και οι δυσκολίες του Βούτσιτς με τις εναντίον του λαϊκές συγκεντρώσεις στο Βελιγράδι δεν επιτρέπουν την επανέναρξη του μεταξύ τους διαλόγου. Στο τραπέζι παραμένει «παγωμένο» το ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων –σχέδιο στο οποίο συμφωνούν και οι ΗΠΑ– που προβλέπει τη δημιουργία Eνωσης Σερβικών Δήμων στον Βορρά και ως αντάλλαγμα η Σερβία να μην εμποδίσει την είσοδο του Κοσόβου στους διεθνείς οργανισμούς.
Ο Βούτσιτς και ο Θάτσι φέρεται να είχαν συμφωνήσει από παλιά σε ένα τέτοιο μοντέλο· ωστόσο, οι Σέρβοι κατηγορούν τον εθνικιστή Κούρτι ότι προβάλλει διαρκώς αξιώσεις που υπονομεύουν την όλη διαδικασία.
Πρόσφατα οι ΗΠΑ απέστειλαν αυστηρή επιστολή στην Πρίστινα, με την οποία την ενημερώνουν ότι ο μεταξύ τους στρατηγικός διάλογος αναβάλλεται μέχρις ότου υπάρξουν κινήσεις καλής θελήσεως από τον Κούρτι. Ταυτόχρονα, το Κόσοβο εξοπλίζεται υπό τον φόβο σερβικής εισβολής στον Βορρά του και μάλιστα πρόσφατα αγόρασε χιλιάδες drones από την Τουρκία, ενώ έχει προμηθευτεί αντιαρματικούς πυραύλους από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Πηγή: kathimerini.gr
Το γεγονός ότι ήταν η Δύση, με τους αμφιλεγόμενους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, που έδιωξε τους Σέρβους είχε μικρότερη σημασία για τους απλούς ανθρώπους, οι οποίοι, μέσα στην πατριωτική παραζάλη τους, έβλεπαν στο πρόσωπο του Θάτσι και των συμπολεμιστών του στον UCK την ανδρεία του Αλβανού ως υπερόπλο για την εκδίωξη του εχθρού – και όχι τα Στελθ και τους Τόμαχοκ του ΝΑΤΟ.
Οι UCKάδες εκτόπισαν γρήγορα την παραδοσιακή πολιτική ηγεσία, που είχε αγωνιστεί για την ειρηνική χειραφέτηση των Αλβανών, με κυρίαρχη μορφή τον αποκαλούμενο «Γκάντι των Βαλκανίων»Ιμπραήμ Ρουγκόβα. Πέταξαν τις στρατιωτικές στολές, ίδρυσαν δικό τους κόμμα με πρόεδρο τον Θάτσι –το «Δημοκρατικό Κόμμα Κοσόβου»– και κατέλαβαν σταδιακά τους αρμούς της εξουσίας σε όλα τα επίπεδα.
Ευρωπαίοι και Αμερικανοί έβλεπαν φυσικά τον «κατήφορο» των απελευθερωτών, όμως η επαναπροσέγγιση με τη Σερβία και η εξεύρεση λύσης στο καυτό ζήτημα του σερβοκρατούμενου Βορείου Κοσόβου προείχαν και ο Θάτσι θεωρήθηκε ο κατάλληλος άνθρωπος που θα μπορούσε, μαζί με τον Βούτσιτς, να βοηθήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων.
Η φθορά, ωστόσο, των πρώην UCKάδων –οι οποίοι εν τω μεταξύ είχαν πετάξει τον εθνικιστικό μανδύα και είχαν φορέσει φιλοαμερικανική και φιλοευρωπαϊκή «γραβάτα»– υπήρξε ραγδαία και ως συνέπεια ήρθε η απομυθοποίηση στην κοινωνία, η οποία στράφηκε προς τον αριστερό εθνικολαϊκισμό που εξέφραζε ο ηγέτης της νεολαίας την περίοδο του πολέμου, πλην «άκαπνος», Αλμπίν Κούρτι, παλιός θαυμαστής του Ενβέρ Χότζα. Το άνοιγμα της «ντουλάπας με τους σκελετούς» του UCK και η δικαστική διερεύνηση πληθώρας καταγγελιών για ωμότητες εναντίον αμάχων δεν θα αργούσαν και οι ηγέτες του δεν θα απέφευγαν τη λογοδοσία.
Η δίωξη
Τον Ιούνιο του 2020, ο εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου για το Κόσοβο Τζακ Σμιθ ανακοίνωσε ότι οι τέσσερις Κοσοβάροι πολιτικοί κατηγορούνται για εμπλοκή σε περίπου εκατό δολοφονίες. Το Δικαστήριο είχε συσταθεί το 2016, κατόπιν πιέσεων της διεθνούς κοινότητας, και τυπικά αποτελεί μέρος της δικαστικής εξουσίας στο Κόσοβο, αλλά στελεχώνεται αποκλειστικά από ανεξάρτητους μη Κοσοβάρους δικαστικούς λειτουργούς και εισαγγελείς.
Αποστολή τους είναι να διερευνήσουν τις καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, βασανισμούς και διώξεις που έγιναν στο Κόσοβο στη χρονική περίοδο από τις αρχές Ιανουαρίου του 1998 μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2000.
Εμπόριο οργάνων – Σύμφωνα με την έκθεση του Ελβετού εισαγγελέα Ντικ Μάρτι, ο Θάτσι είχε υποκινήσει τη δολοφονία αιχμαλώτων πολέμου με στόχο την πώληση των οργάνων τους. Τα θύματα ήταν κυρίως Σέρβοι, Ρομά αλλά και Αλβανοί.
Οι εναντίον του Θάτσι και των συμπολεμιστών του κατηγορίες στηρίζονται στην περίφημη «Εκθεση Μάρτι» του Συμβουλίου της Ευρώπης (2010). Σε αυτήν, ο Ελβετός εισαγγελέας Ντικ Μάρτι ισχυρίζεται ότι ο Θάτσι, ο Βέσελι και άλλα ηγετικά στελέχη του UCK είχαν εμπλακεί, μεταξύ άλλων, σε εμπόριο οργάνων με θύματα Σέρβους, Ρομά αλλά και Αλβανούς. Κατά τον Μάρτι, ο ίδιος ο Θάτσι είχε υποκινήσει τη δολοφονία αιχμαλώτων πολέμου με στόχο την πώληση των οργάνων τους – κατηγορίες, βεβαίως, τις οποίες ο Θάτσι απορρίπτει μετά βδελυγμίας, ενώ η αλβανική πλευρά τις θεωρεί στημένες.
Ο Θάτσι ήταν τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας και είχε κληθεί το 2020 από τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον, μαζί με τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, προκειμένου να τους πιέσει να συμφωνήσουν, παρουσία του, για λύση στο Βόρειο Κόσοβο. Στη διαδρομή προς τις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στο αεροδρόμιο της Λιουμπλιάνας, πληροφορήθηκε ότι ο εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου του απήγγειλε βαρύτατες κατηγορίες και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Πρίστινα. Πέντε μήνες αργότερα, εκδόθηκε εναντίον του ένταλμα σύλληψης και ο ίδιος παρουσιάστηκε στη Χάγη, όπου προφυλακίστηκε επί πέντε χρόνια, έως ότου ξεκινήσει η ακροαματική διαδικασία.
Ο «εμφύλιος»
Και ενώ οι Αλβανοί συμμετείχαν μαζικά στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, καταγγέλλοντας επιχείρηση σπίλωσης του αγώνα του έθνους τους για την «απελευθέρωση» του Κοσόβου, στο επίπεδο της ηγεσίας βγήκαν μαχαίρια. Τίρανα και Πρίστινα αντάλλαξαν δηλητηριώδεις καταγγελίες γύρω από το ποιος υποστηρίζει και ποιος όχι τους προφυλακισμένους ήρωες του έθνους, διευρύνοντας το ρήγμα στις σχέσεις των πρωθυπουργών της Αλβανίας και του Κοσόβου για τα πρωτεία στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής.
Δεν αποτελεί μυστικό ότι Ράμα και Κούρτι διαγκωνίζονται καιρό τώρα για το ποιος θα αναδειχθεί σε «πατέρα του έθνους» και οι υπόγειες συγκρούσεις σε αυτήν την κούρσα δεν έλειψαν ούτε τούτες τις δύσκολες για το αλβανικό έθνος στιγμές. Η κυρίαρχη πολιτική ηγεσία του Κοσόβου, με τη συμπεριφορά της, δείχνει να έχει εγκαταλείψει στη μοίρα τους τον Θάτσι και τους άλλους συμπολεμιστές του. Ο Κούρτι δεν τους επισκέφθηκε ούτε μία φορά για συμπαράσταση στα κρατητήρια της Χάγης και δεν πήγε καν στις πανεθνικές συγκεντρώσεις, ενώ στον Ράμα προσάπτεται η μομφή ότι πρωτοστάτησε στη λήψη της απόφασης από το κοινοβούλιο της Πρίστινας για τη συγκρότηση του εν λόγω δικαστηρίου.
Οι «συνήγοροί» τους
Στη Χάγη, όπου γράφεται ο επίλογος της διαδρομής του UCK, τον Θάτσι και τους συντρόφους του έσπευσαν να υπερασπιστούν όχι οι ομοεθνείς του για τους οποίους βγήκε στο βουνό, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι και προσωπικότητες που συνεργάστηκαν μαζί τους τις μέρες του πολέμου, όπως ο Τζέιμς Ρούμπιν. Ο Χασίμ Θάτσι δικάζεται στη Χάγη όχι ως ο αρχηγός που διοικούσε έναν γενναίο απελευθερωτικό στρατό, αλλά ως ο αδύναμος ηγέτης που δήθεν δεν γνώριζε τι γινόταν στο στράτευμά του – αυτή τη στρατηγική επέλεξε η υπεράσπισή του και σε αυτό το πνεύμα κινήθηκε και η μαρτυρία στο δικαστήριο του Ρούμπιν.
Ομως αυτή η υπερασπιστική γραμμή στο δικαστήριο πληγώνει τους Αλβανούς στις πλατείες, που θα ήθελαν έναν αγέρωχο ηγέτη ο οποίος θα «μαστίγωνε» την εναντίον του ιδίου και του έθνους «σκευωρία» και θα υπερασπιζόταν τον απελευθερωτικό αγώνα του UCK.
Η εικόνα του Θάτσι ράγισε στην αίθουσα του δικαστηρίου και μαζί σκοτείνιασε και ο μύθος του UCK.
Αγοράζουν από Τουρκία
Το Κόσοβο μαζί με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη παραμένουν οι πιο επικίνδυνες εστίες έντασης στα Βαλκάνια. Η πολιτική ρευστότητα στην Πρίστινα και οι δυσκολίες του Βούτσιτς με τις εναντίον του λαϊκές συγκεντρώσεις στο Βελιγράδι δεν επιτρέπουν την επανέναρξη του μεταξύ τους διαλόγου. Στο τραπέζι παραμένει «παγωμένο» το ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων –σχέδιο στο οποίο συμφωνούν και οι ΗΠΑ– που προβλέπει τη δημιουργία Eνωσης Σερβικών Δήμων στον Βορρά και ως αντάλλαγμα η Σερβία να μην εμποδίσει την είσοδο του Κοσόβου στους διεθνείς οργανισμούς.
Ο Βούτσιτς και ο Θάτσι φέρεται να είχαν συμφωνήσει από παλιά σε ένα τέτοιο μοντέλο· ωστόσο, οι Σέρβοι κατηγορούν τον εθνικιστή Κούρτι ότι προβάλλει διαρκώς αξιώσεις που υπονομεύουν την όλη διαδικασία.
Πρόσφατα οι ΗΠΑ απέστειλαν αυστηρή επιστολή στην Πρίστινα, με την οποία την ενημερώνουν ότι ο μεταξύ τους στρατηγικός διάλογος αναβάλλεται μέχρις ότου υπάρξουν κινήσεις καλής θελήσεως από τον Κούρτι. Ταυτόχρονα, το Κόσοβο εξοπλίζεται υπό τον φόβο σερβικής εισβολής στον Βορρά του και μάλιστα πρόσφατα αγόρασε χιλιάδες drones από την Τουρκία, ενώ έχει προμηθευτεί αντιαρματικούς πυραύλους από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Πηγή: kathimerini.gr
.gif)
0 Σχόλια