Η αγορά Eurofighter Typhoon από την Τουρκία – Γεωπολιτικές και στρατηγικές επιπτώσεις

Η επικείμενη αγορά μαχητικών Eurofighter Typhoon από την Τουρκία αποτελεί μια εξέλιξη μεγάλης σημασίας για την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για τη θέση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
Μετά τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα των αμερικανικών F-35, η Άγκυρα βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα σοβαρό κενό αεροπορικής ισχύος.
Τα γηρασμένα F-16 και F-4 της τουρκικής αεροπορίας δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν επαρκώς τα γαλλικά Rafale F3R που προμηθεύτηκε η Ελλάδα. Έτσι, η επιλογή των Eurofighter Typhoon εμφανίζεται ως μια ρεαλιστική λύση – μια «γέφυρα ισχύος» ώσπου να είναι έτοιμο το εγχώριο μαχητικό TF-X/KAAN.

Η συμφωνία αφορά αρχικά 40 νέα Typhoon Tranche 4 και ενδεχομένως άλλα 20 μεταχειρισμένα από το Κατάρ και το Ομάν. Το συγκεκριμένο μαχητικό, με ταχύτητα 2 Mach, προηγμένο ραντάρ AESA (Captor-E) και όπλα όπως οι πύραυλοι Meteor και Storm Shadow, θεωρείται κορυφαίο για αποστολές αεροπορικής υπεροχής. Η απόκτησή του θα επιτρέψει στην Τουρκία να ανανεώσει άμεσα τον στόλο της, διατηρώντας την επιχειρησιακή της αξιοπιστία και τη διαλειτουργικότητα με τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ.

Πέρα όμως από το τεχνικό επίπεδο, η αγορά έχει έντονη πολιτική και διπλωματική διάσταση. Το Λονδίνο, που πρωτοστατεί στην παραγωγή του Eurofighter μέσω της BAE Systems, επιδιώκει να ενισχύσει τους δεσμούς του με την Άγκυρα μετά το Brexit. Το Ηνωμένο Βασίλειο βλέπει την Τουρκία ως πολύτιμο εταίρο στη Μέση Ανατολή και στον Καύκασο. Η Γερμανία, αν και διατηρεί επιφυλάξεις λόγω ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δύσκολα θα σταθεί εμπόδιο αν η συμφωνία εξυπηρετεί τα ευρύτερα συμφέροντα της συμμαχίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, πιθανόν να αντιμετωπίσουν θετικά τη συμφωνία, καθώς κρατά την Τουρκία εντός του δυτικού στρατοπέδου, χωρίς να χρειαστεί να της παραχωρηθούν F-35.

Για την Ελλάδα, η εξέλιξη αυτή σημαίνει νέες προκλήσεις. Τα Rafale προσφέρουν σαφή ποιοτική υπεροχή, ιδίως στους τομείς των αισθητήρων και του οπλισμού μακρού πλήγματος, αλλά η έλευση των Typhoon θα περιορίσει την ελληνική αεροπορική κυριαρχία. Αν η Άγκυρα συνδυάσει τα Eurofighter με τα αναβαθμισμένα F-16 Block 70, θα διαθέτει έναν μεικτό στόλο υψηλής απόδοσης, ικανό να επιχειρεί σε πολλαπλά μέτωπα. Η Αθήνα, επομένως, θα χρειαστεί να απαντήσει με την απόκτηση F-35, περαιτέρω ενίσχυση των αντιαεροπορικών συστημάτων και στενότερη αμυντική συνεργασία με τη Γαλλία και το Ισραήλ.

Σε επίπεδο ΝΑΤΟ και Ευρώπης, η πιθανή αγορά διασφαλίζει ότι η Τουρκία παραμένει ενταγμένη στη δυτική αμυντική αρχιτεκτονική, αποτρέποντας μια περαιτέρω προσέγγισή της προς τη Ρωσία. Παράλληλα, αναδεικνύει το Ηνωμένο Βασίλειο σε βασικό διαμεσολαβητή μεταξύ Άγκυρας και Δύσης.

Συνολικά, η συμφωνία για τα Eurofighter Typhoon σηματοδοτεί την επιστροφή της Τουρκίας ως ισχυρού αεροπορικού παίκτη και καθιστά το γεωπολιτικό περιβάλλον του Αιγαίου πιο ισορροπημένο αλλά και πιο σύνθετο. Η Ελλάδα, με τα Rafale και την προοπτική των F-35, διατηρεί προβάδισμα τεχνολογίας, όμως η νέα δυναμική απαιτεί ψυχραιμία, σχεδιασμό και ενίσχυση των στρατηγικών συμμαχιών, δεδομένου ότι η Τουρκία αυτονομείται, αλλά μέχρι τότε ως γνήσιο swing state/ κράτος εκκρεμές θα ισορροπεί μεταξύ Ανατολής και Δύσης κατά το συμφέρον της κάθε φορά .

Πηγή:militaire.gr