Ο Ασραφ Μαουράν γνωστός σε όλο το κόσμο ως «Άγγελος» θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους κατασκόπους στην ιστορία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών - ο άνθρωπος στον οποίο βασιζόταν ολόκληρη η ισραηλινή κυβέρνηση και ο πληροφοριοδότης που προειδοποίησε για τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Οι μακροχρόνιες υποψίες ότι ήταν στην πραγματικότητα διπλός πράκτορας έχουν απορριφθεί κατηγορηματικά.
Ωστόσο, μια ολοκληρωμένη έρευνα δύο Ισραηλινών δημοσιογράφων, του Ronen Bergman και του Yuval Robovitz, που δημοσιεύτηκε στη δημοφιλή ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth με τον τίτλο « Ο Άγγελος των Ψεμάτων », παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα. Βασισμένη σε χιλιάδες μυστικά έγγραφα που δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί και σπάνιες συνομιλίες με άτομα που συμμετείχαν στην επιχείρηση, η έκθεσή τους ισχυρίζεται ότι «ο Άγγελος» ήταν στην πραγματικότητα η αιχμή του δόρατος του σχεδίου εξαπάτησης της Αιγύπτου πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου - και ότι πέτυχε πέρα από κάθε προσδοκία.
Κατάσκοπος ή Διπλός Πράκτορας;
Οι Bergman και Robovitz εξέτασαν εάν ο Ashraf Marwan -σύμβουλος του Αιγύπτιου προέδρου Anwar Sadat και πράκτορας της Mossad που πέθανε το 2007- ήταν πραγματικά ο καλύτερος πράκτορας που είχε το Ισραήλ πριν από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι μια σειρά από σοβαρές επιχειρησιακές αποτυχίες, σε συνδυασμό με την αλαζονεία εντός της ισραηλινής κοινότητας πληροφοριών, κατέστησαν τον Marwan έναν από τους πιο επικίνδυνους κατασκόπους που έδρασαν ποτέ εναντίον του Ισραήλ.
Διερεύνησαν επίσης εάν ήταν πραγματικά Ισραηλινός πράκτορας που συνέβαλε ουσιαστικά στην εθνική ασφάλεια του Ισραήλ, όπως ισχυρίστηκε η Μοσάντ και ο ακαδημαϊκός καθηγητής Ούρι Μπαρ-Τζόζεφ, ο οποίος έγραψε εκτενώς για την αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών κατά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ και έγραψε το γνωστό βιβλίο «Ο Άγγελος: Ο Αιγύπτιος Κατάσκοπος που Σώσε το Ισραήλ» . Το Netflix αργότερα παρήγαγε μια ταινία , με τίτλο «Ο Άγγελος» , βασισμένη στο βιβλίο του Μπαρ-Τζόζεφ.
Ή μήπως ο Μαρουάν, όπως υποστηρίζουν οι δημοσιογράφοι, ήταν διπλός πράκτορας που εργαζόταν για την Αίγυπτο από την αρχή —από τότε που προσφέρθηκε εθελοντικά στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες το 1970— και που κατάφερε να εξαπατήσει το Ισραήλ για χρόνια, ιδίως καθυστερώντας την προειδοποίησή του για την επικείμενη επίθεση της Αιγύπτου μέχρι περίπου 12 ώρες πριν από την έναρξή της; Σύμφωνα με τους Μπέργκμαν και Ρόμποβιτς, ο Μαρουάν γνώριζε για τα σχέδια της Αιγύπτου εβδομάδες νωρίτερα, αλλά απέκρυψε αυτές τις πληροφορίες, επιτρέποντας στην Αίγυπτο να εξαπολύσει μια αιφνιδιαστική επίθεση.
Μετά τη δημοσίευση του άρθρου, ξέσπασε δημόσια συζήτηση μεταξύ των Bergman και Robovitz από τη μία πλευρά και του καθηγητή Uri Bar-Joseph από την άλλη, σχετικά με τα πραγματικά κίνητρα του Marwan. Είτε ήταν διπλός πράκτορας είτε πιστός Ισραηλινός πράκτορας, όλοι συμφωνούν ότι έπαιξε βασικό ρόλο στο δράμα των μυστικών υπηρεσιών που προηγήθηκε του πολέμου του Γιομ Κιπούρ.
Η θέση των Bergman και Robovitz είναι ότι ο Marwan ήταν διπλός πράκτορας —σύμφωνα με αυτούς, οι πληροφορίες που παρείχε στη Mossad είχαν σχεδιαστεί για να παραπλανήσουν. Ενεργώντας εκ μέρους της Αιγύπτου, ενίσχυσε την πεποίθηση των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών ότι ο πόλεμος δεν ήταν επικείμενος, συμβάλλοντας στην αιφνιδιαστική επίθεση του Οκτωβρίου 1973. Πολλά έμμεσα στοιχεία το υποστηρίζουν αυτό —αναφέρουν μοτίβα όπου ο Marwan έδωσε ακριβείς πληροφορίες για μικρά ζητήματα, αλλά είπε ψέματα για το χρονοδιάγραμμα και την πρόθεση του πολέμου. Υποστηρίζουν επίσης ότι το ισραηλινό κατεστημένο των μυστικών υπηρεσιών αγνόησε τα προειδοποιητικά σημάδια —κυρίως επειδή ήταν βολικό να πιστεύει ότι ο Marwan ήταν η «πιο αξιόπιστη πηγή». Αυτή η υπερβολική εμπιστοσύνη τον έκανε «βασιλιά των πρακτόρων», ενώ παράλληλα ενθάρρυνε την θεσμική τύφλωση. Ο ισχυρισμός τους είναι θεσμικός, όχι προσωπικός —η ευθύνη δεν βαρύνει μόνο τους πράκτορες της Mossad, αλλά και μια οργανωτική κουλτούρα που συσφίγγει τις τάξεις ακόμη και μετά την αποκάλυψη της αλήθειας.
Η θέση του Uri Bar-Joseph είναι ότι ο Marwan ήταν ένας αξιόπιστος Ισραηλινός πράκτορας. Όπως υποστηρίζει στο βιβλίο του και σε άλλα γραπτά του, ο Marwan παρείχε κρίσιμες πληροφορίες που ενίσχυσαν την ασφάλεια του Ισραήλ και διευκρίνισαν τις αιγυπτιακές προθέσεις. Δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι υπηρέτησε την Αίγυπτο, λέει ο Bar-Joseph. Όλοι οι ισχυρισμοί ότι ήταν «σωσίας» είναι περιστασιακοί και δεν αποδεικνύουν την πρόθεση εξαπάτησης. Υποστηρίζει ότι η αιφνιδιαστική επίθεση του 1973 προήλθε από ανθρώπινο και ερμηνευτικό λάθος, όχι από σκόπιμη εξαπάτηση. Το πρόβλημα δεν έγκειται στον Marwan, αλλά στον τρόπο με τον οποίο οι αξιωματικοί των μυστικών υπηρεσιών ερμήνευσαν τις πληροφορίες του. Ο Bergman και ο Robovitz υιοθετούν μια συνωμοτική στάση - σύμφωνα με τον Bar-Joseph, βασίζονται σε αβάσιμες υποθέσεις και διαμορφώνουν μια αφήγηση που υπονομεύει άδικα την εμπιστοσύνη του κοινού στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.
Οι δύο δημοσιογράφοι υποστηρίζουν ότι, αν και μόλις τώρα δηλώνουν επίσημα ότι ο Μαρουάν ήταν Αιγύπτιος διπλός πράκτορας, τέτοιες υποψίες δεν είναι καινούργιες. Επισημαίνουν ότι για χρόνια, ορισμένοι εντός της Μοσάντ είχαν αμφιβολίες για τον Μαρουάν, αλλά οι ανησυχίες τους απορρίφθηκαν.
Απαντώντας στο νέο άρθρο, ο καθηγητής Uri Bar-Joseph τόνισε την πολυπλοκότητα του επιχειρησιακού και του πλαισίου των πληροφοριών, υποστηρίζοντας ότι αποτυχίες όπως αυτές του Οκτωβρίου 1973 προέκυψαν από περιορισμούς και περιστάσεις πληροφόρησης, όχι από μια ελαττωματική οργανωτική κουλτούρα. Εξέφρασε επίσης ανησυχία για την δημόσια κριτική, προειδοποιώντας ότι οι ευρείες επιθέσεις στο κατεστημένο ασφαλείας του Ισραήλ θα μπορούσαν να διαβρώσουν την εμπιστοσύνη του κοινού και να οδηγήσουν σε μια «επικίνδυνη απονομιμοποίηση» των αμυντικών θεσμών του Ισραήλ. Αντ' αυτού, εξέφρασε προτίμηση για εσωτερική κριτική, ισχυριζόμενος ότι τα μαθήματα πρέπει να αντλούνται σε επαγγελματικά πλαίσια και όχι μέσω των μέσων ενημέρωσης ή του δημόσιου διαλόγου.
Η επίσημη απάντηση της Μοσάντ στους νέους ισχυρισμούς είναι ότι «ο Άγγελος» ήταν «μια αξιόπιστη πηγή της οποίας η συμβολή τη στιγμή της αλήθειας εκφράστηκε με τον πιο επαγγελματικό τρόπο. Το πρόβλημα δεν ήταν η πηγή των αναφορών του, αλλά οι αποφάσεις που ελήφθησαν στη συνέχεια. Σε αυτήν την περίπτωση, δόθηκαν αξιόπιστες και ακριβείς πληροφορίες στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, οι οποίοι επέλεξαν να περιμένουν. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία».
Πενήντα χρόνια μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής στα κεντρικά γραφεία της Μοσάντ, ο διευθυντής της Μοσάντ, Ντέιβιντ Μπαρνέα, αναφέρθηκε στον Μαρουάν ως «φανταστικό πράκτορα». Ο Μπαρνέα πρόσθεσε: «Είχαμε εξαιρετικές πηγές [ανθρώπινης νοημοσύνης ή] HUMINT, και η πιο σημαντική και ανώτερη από όλες ήταν «ο Άγγελος»». Απέρριψε ρητά τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν όλα αυτά τα χρόνια ότι «ο Άγγελος» ήταν διπλός πράκτορας. Σύμφωνα με τον Μπαρνέα, το θέμα διερευνήθηκε διεξοδικά τόσο από τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) όσο και από τη Μοσάντ, και όλοι κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα: «Ο Άγγελος ήταν στρατηγικός πράκτορας».
Πηγή:timesofisrael.com
.gif)
0 Σχόλια