Κάτι έχει πιάσει την Ευρώπη. Η Γερμανία βρήκε ξαφνικά 100 δισεκατομμύρια για άμυνα. Η Πολωνία παραγγέλνει τα πάντα, από Abrams μέχρι HIMARS. Ακόμα και η Φινλανδία, που για δεκαετίες καλλιεργούσε την “ουδετερότητα”, έτρεξε στο ΝΑΤΟ και παραγγέλνει εξήντα τέσσερα F-35. Όλοι μιλούν για τη ρωσική απειλή. Όλοι ξοδεύουν σαν τρελοί.
Το ερώτημα δεν είναι αν χρειάζεται άμυνα. Το ερώτημα είναι, τι ακριβώς αγοράζουν και γιατί; Γιατί αν υπάρχει ένα μάθημα από τα χρόνια πολέμου στην Ουκρανία, είναι αυτό, η Ευρώπη αγοράζει τον λάθος εξοπλισμό, για τον λάθος πόλεμο, με χρήματα που δεν έχει.
Μια μέρα στο μέτωπο
Bakhmut, φθινόπωρο του 2023. Έξι η ώρα το πρωί και μια ρωσική μονάδα ετοιμάζει επίθεση. Δέκα τεθωρακισμένα T-90, οχήματα μάχης πεζικού BMP, διακόσιοι στρατιώτες. Κλασική σοβιετική τακτική, μάζα και δύναμη πυρός. Στην άλλη πλευρά, οι Ουκρανοί περιμένουν.
Ένα τέταρτο μετά τις έξι. Ουκρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος αναγνώρισης ένα εμπορικό DJI Mavic που κοστίζει χίλια πεντακόσια ευρώ, εντοπίζει τη συγκέντρωση των ρωσικών δυνάμεων και στέλνει συντεταγμένες. Σε μισή ώρα, αμερικανικά πυροβόλα M777 με πυραύλους Excalibur χτυπούν με χειρουργική ακρίβεια. Δύο τεθωρακισμένα και τρία οχήματα καταστρέφονται πριν καν αρχίσει η επίθεση.
Εφτά η ώρα. Τα υπόλοιπα τεθωρακισμένα προχωρούν. Βγαίνουν στα ανοιχτά, και εκεί τα περιμένουν τα μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επίθεσης. Τρεις Ουκρανοί χειριστές, πέντε χιλιόμετρα πίσω από τη γραμμή, τα κατευθύνουν στους στόχους. Το πρώτο καίει ρωσικό T-90. Το δεύτερο χτυπά όχημα μάχης πεζικού. Το τρίτο αναχαιτίζεται από ρωσικό ηλεκτρονικό πόλεμο, αλλά υπάρχουν δέκα ακόμα. Μισή ώρα αργότερα, Ουκρανός πεζοναύτης με αντιαρματικό πύραυλο Javelin καταστρέφει άλλο τεθωρακισμένο από δύο χιλιόμετρα απόσταση. Το κόστος του Javelin, διακόσιες χιλιάδες ευρώ. Το ρωσικό τεθωρακισμένο που μόλις έγινε σκουπίδι, τέσσερα και μισό εκατομμύρια.
Εννέα η ώρα. Η επίθεση έχει αποτύχει. Ρωσικές απώλειες, πέντε τεθωρακισμένα, τέσσερα οχήματα, πενήντα και πλέον στρατιώτες εκτός μάχης. Το κόστος για τη Ρωσία, περίπου τριάντα εκατομμύρια ευρώ. Το κόστος για την Ουκρανία, δύο εκατομμύρια σε πυρομαχικά, αντιαρματικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Αλλά το παράδειγμα θα μπορούσε να είναι και αντίστροφο.
Το μάθημα και από τις δύο πλευρές είναι το ίδιο, στον σύγχρονο πόλεμο, τα φτηνά και μαζικής παραγωγής όπλα νικούν τα ακριβά συστήματα του Ψυχρού Πολέμου. Η ασυμμετρία του κόστους είναι τόσο μεγάλη που αλλάζει τη φύση της σύγκρουσης. Και η Ευρώπη, που παρακολουθεί όλα αυτά από μακριά, συνεχίζει να παραγγέλνει τα ακριβά.
Τι πήγε καλά από τα οπλικά συστήματα και τι όχι;
Στην διάρκεια αυτού του πολέμου υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί. Δεκάδες δισεκατομμύρια σε όπλα. Η Ουκρανία έγινε το μεγαλύτερο πεδίο δοκιμών όπλων του σύγχρονου κόσμου. Τα συμπεράσματα είναι σαφή, αλλά φαίνεται πως κανείς στην Ευρώπη δεν τα διαβάζει.
Τα αμερικανικά πολλαπλά συστήματα εκτόξευσης ρουκετών HIMARS και M270 άλλαξαν τη ροή της μάχης. Η ακρίβειά τους, το μεγάλο βεληνεκές και η κινητικότητά τους επέτρεψαν στους Ουκρανούς να καταστρέφουν αποθήκες πυρομαχικών, γέφυρες και στρατηγεία σε βάθος ογδόντα και πλέον χιλιομέτρων. Τα αντιαρματικά συστήματα Javelin και NLAW έκαναν τα ρωσικά τεθωρακισμένα εύκολους στόχους. Ένας μόνος στρατιώτης μπορεί να καταστρέψει τεθωρακισμένο αξίας εκατομμυρίων από απόσταση ασφαλείας.
Τα ιρανικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed, που κοστίζουν μόλις είκοσι χιλιάδες ευρώ, εξάντλησαν την ουκρανική αεράμυνα. Η Ρωσία τα στέλνει κατά δεκάδες, αναγκάζοντας την Ουκρανία να χρησιμοποιεί πυραύλους που κοστίζουν διακόσιες φορές περισσότερο. Και πάνω από όλα, τα φτηνά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επίθεσης που μπορεί να φτιάξει κανείς με εμπορικά εξαρτήματα και που κοστίζουν τριακόσια έως πεντακόσια ευρώ, έγιναν το πιο θανατηφόρο όπλο του πολέμου. Καίνε τεθωρακισμένα, τεθωρακισμένα οχήματα, προσωπικό. Ένας χειριστής με φορητό υπολογιστή και μερικές ώρες εκπαίδευσης μπορεί να καταστρέψει στόχο αξίας εκατομμυρίων.
Από την άλλη, τα όπλα που η Ευρώπη συνεχίζει να αγοράζει απογοήτευσαν. Τα αμερικανικά μαχητικά F-16, που η Ουκρανία περίμενε σαν τη σωτηρία της, δεν άλλαξαν το παιχνίδι της αεροπορίας. Είναι ευάλωτα στα ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400, δύσκολα στη συντήρηση, και τελικά πετούν ελάχιστες αποστολές. Τα δυτικά τεθωρακισμένα, γερμανικά Leopard 2, βρετανικά Challenger, αμερικανικά Abrams, κάηκαν όπως τα ρωσικά T-72. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι αντιαρματικοί πύραυλοι δεν κάνουν διακρίσεις μεταξύ σοβιετικού σιδήρου και δυτικής τεχνολογίας.
Τα αμερικανικά συστήματα αεράμυνας Patriot είναι καλά αλλά ασύμφορα. Ένας πύραυλος Patriot κοστίζει τέσσερα εκατομμύρια ευρώ. Τον χρησιμοποιείς για να αναχαιτίσεις ένα ιρανικό Shahed που κοστίζει είκοσι χιλιάδες. Τα συστήματα είναι λίγα και δεν μπορούν να καλύψουν όλη την Ουκρανία. Η ασυμμετρία του κόστους σημαίνει ότι ο αμυνόμενος χάνει οικονομικά ακόμα κι αν κερδίζει τακτικά.
Ακόμα και τα τούρκικα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, που στην αρχή του πολέμου εντυπωσίασαν, αποδείχτηκαν ευάλωτα μόλις η Ρωσία οργάνωσε την αεράμυνά της. Είναι πολύ αργά και πολύ εύκολοι στόχοι για σύγχρονα συστήματα.
Το συμπέρασμα είναι σαφές, ο σύγχρονος πόλεμος κερδίζεται με φτηνά, μαζικής παραγωγής όπλα που μπορεί κανείς να τα παράγει γρήγορα και σε μεγάλες ποσότητες. Όχι με ακριβά, πολύπλοκα συστήματα που χρειάζονται χρόνια για να παραδοθούν και δεν μπορείς να τα αντικαταστήσεις.
Γιατί τότε η Ευρώπη αγοράζει F-35;
Αυτό είναι το ερώτημα που κανείς δεν θέλει να απαντήσει. Η Φινλανδία παραγγέλνει εξήντα τέσσερα F-35, συνολικού κόστους δέκα δισεκατομμυρίων. Η Γερμανία αντικαθιστά τα Tornado με F-35. Η Πολωνία, που ξοδεύει τέσσερα τοις εκατό του ΑΕΠ της σε άμυνα, το υψηλότερο ποσοστό στο ΝΑΤΟ, αγοράζει τα πάντα, Abrams, Patriot, HIMARS, και φυσικά F-35.
Οι λόγοι είναι πολιτικοί, όχι στρατιωτικοί. Η αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin και η γερμανική Rheinmetall έχουν τεράστια πολιτική επιρροή. Τα συμβόλαια υπογράφηκαν χρόνια πριν, πολύ πριν αρχίσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, και κανείς δεν θέλει να τα ακυρώσει. Θα έχανε τη δουλειά του.
Υπάρχει και το θέμα της θεσμικής αδράνειας. Οι ευρωπαϊκοί στρατοί σχεδιάζουν για τον προηγούμενο πόλεμο. Το δόγμα του Ψυχρού Πολέμου, τεθωρακισμένα, αεροπορία, μηχανοκίνητες μονάδες, παραμένει ο σχεδιασμός τους. Κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ότι το πρότυπο άλλαξε, ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και το πυροβολικό νίκησαν την αεροπορία και τα τεθωρακισμένα.
Και υπάρχει το θέμα του κύρους. Το F-35 σημαίνει “σοβαρή δύναμη”. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θεωρούνται ακόμα “παιχνιδάκια” ακόμα κι αν καίνε τεθωρακισμένα. Ένας στρατηγός προτιμά να έχει stealth fighter στο οπλοστάσιό του παρά χίλια φτηνά ρομποτικά αεροσκάφη. Είναι θέμα ψυχολογίας και παράδοσης.
Τέλος, υπάρχει και το θέμα της διαλειτουργικότητας με το ΝΑΤΟ. Αν θέλεις να είσαι συμβατός με την αμερικανική μηχανή πολέμου, πρέπει να αγοράζεις αμερικανικά. Έτσι όμως, η Ευρώπη δεν χτίζει τη δική της βιομηχανία άμυνας. Ταΐζει τις αμερικανικές εταιρείες με ευρωπαϊκά χρήματα και παραμένει εξαρτημένη.
Η ειρωνεία είναι ότι η Ουκρανία, υπό πόλεμο και με περιορισμένους πόρους, χτίζει τη δική της βιομηχανία μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Παράγει χιλιάδες τον μήνα. Η Ρωσία παράγει μαζικά Shahed με βοήθεια του Ιράν. Η Ευρώπη; Αγοράζει F-35 που δεν θα πετάξουν ποτέ πάνω από ουκρανικό έδαφος γιατί είναι πολύ επικίνδυνο.
Το μεγάλο ερώτημα: Ποιος θα πολεμήσει;
Αλλά ας υποθέσουμε ότι η Ευρώπη είχε τα σωστά όπλα. Ας υποθέσουμε ότι είχε χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αποτελεσματικό πυροβολικό, σωστά αντιαρματικά συστήματα. Μένει το μεγαλύτερο πρόβλημα, ποιος θα τα χρησιμοποιήσει;
Το δημογραφικό της Ευρώπης είναι σαφές και αμείλικτο. Η Γερμανία έχει γεννητικότητα ενάμισι παιδί ανά γυναίκα. Η Ιταλία ένα κόμμα δύο. Η Πολωνία ένα κόμμα τρία. Ο πληθυσμός γερνάει σταθερά. Σε είκοσι χρόνια, ένας στους τρεις Ευρωπαίους θα είναι άνω των εξήντα πέντε. Ποιοι θα πολεμήσουν; Οι πενηντάρηδες;
Και το ερώτημα δεν είναι μόνο δημογραφικό. Είναι και ψυχολογικό. Ας πάρουμε έναν τυπικό νέο Γερμανό είκοσι πέντε ετών. Σπούδασε στο Βερολίνο, δουλεύει σε μια εταιρεία τεχνολογίας, κάνει Interrail τα καλοκαίρια, πηγαίνει σε φεστιβάλ μουσικής, έχει λογαριασμό στο Instagram, πίνει το καφέ του σε hipster μπαρ. Θα πάει αυτός στα χαρακώματα κάπου στην Πολωνία ή τη Βαλτική να πολεμήσει τους Ρώσους; Για ποιον λόγο; Για την ευρωπαϊκή ασφάλεια; Για το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ; Για την Εσθονία;
Η σύγκριση με τους μαχόμενους στην Ουκρανία είναι αποκαλυπτική. Ο Ουκρανός στρατιώτης πολεμάει γιατί ο εχθρός είναι στο χωριό του, στην πόλη του, στη χώρα του. Πολεμάει για το σπίτι του. Ο Ρώσος, συνήθως φτωχός, από τη Σιβηρία ή το Νταγκεστάν ή κάποια άλλη φτωχή περιοχή, παίρνει τρεις χιλιάδες ευρώ τον μήνα, περισσότερα από όσα θα έβγαζε ποτέ στη ζωή του. Ή είναι κρατούμενος στον οποίο πρόσφεραν ελευθερία αν επιζήσει. Έχει κίνητρο, έστω και παράλογο.
Ο Ευρωπαίος γιατί να ρισκάρει; Έχει δουλειά, σχέδια, μέλλον. Θα πάει στο θάνατο για την αφηρημένη έννοια της “ευρωπαϊκής αλληλεγγύης”; Είναι σαν να έχεις ένα ντουλάπι γεμάτο καινούργια παιχνίδια και κάποιος να σου λέει “έλα να παίξουμε ρώσικη ρουλέτα”. Γιατί να το ρισκάρεις;
Η πραγματικότητα είναι ότι η Γερμανία θέλει να έχει διακόσιες τρεις χιλιάδες στρατιώτες μέχρι το 2031. Τώρα έχει εκατόν ογδόντα μία χιλιάδες, και δεν βρίσκει εθελοντές. Κανείς δεν θέλει. Η Γαλλία και η Βρετανία έχουν μικρούς επαγγελματικούς στρατούς χωρίς αποθεματικά για μεγάλη σύγκρουση. Ακόμα και η Πολωνία, που έχει ζωντανή την ιστορική μνήμη, βλέπει τους νέους της να προτιμούν τη ζωή στη Βαρσοβία από το εσωτερικό ενός τεθωρακισμένου. Οι Ευρωπαίοι δεν είναι φανατικοί ζηλωτές της πίστης που πιστεύουν σε παράδεισο. Δεν είναι ιδεολόγοι που θα θυσιάσουν τη ζωή τους για ιδέα. Τους αρέσει η ζωή, και θέλουν να τη ζήσουν.
Η Ευρώπη αγοράζει F-35 και τεθωρακισμένα αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων, αλλά δεν έχει τους ανθρώπους που θα τα οδηγήσουν σε πραγματικό πόλεμο. Ακόμα χειρότερα, δεν έχει την πολιτική βούληση να στείλει τα παιδιά της σε τέτοιον πόλεμο. Ποια ευρωπαϊκή κυβέρνηση θα επιβιώσει πολιτικά αν αρχίσουν να επιστρέφουν φέρετρα;
Κάθε δισεκατομμύριο που πηγαίνει σε F-35 είναι νοσοκομεία που δεν χτίζονται, συντάξεις που δεν αυξάνονται, πανεπιστήμια που υποχρηματοδοτούνται, κοινωνική στέγαση που δεν υπάρχει, υποδομές που σαπίζουν. Είναι επιλογή, και η επιλογή αυτή έχει συνέπειες.
Η Ευρώπη σήμερα νομίζει ότι κτίζει και κερδίζει την ασφάλεια. Στην πραγματικότητα, χάνει την ταυτότητά της. Το ευρωπαϊκό μοντέλο αυτοκαταστρέφεται, όχι από τον Πούτιν, αλλά από τον φόβο του Πούτιν. Αυτή είναι η πραγματική απειλή. Όχι τα ρωσικά τεθωρακισμένα που δεν θα έρθουν ποτέ, αλλά η εσωτερική διάλυση μιας κοινωνίας που ξεχνά τις αξίες της.
Πηγή:neostrategy.gr
.gif)
.jpg)
0 Σχόλια