Υπό τον πλήρη έλεγχο του Ερντογάν o τουρκικός στρατός: Εκδιώκονται οι κεμαλικοί

Πάνω από τα τρία τέταρτα των Τούρκων αξιωματικών (76%) είναι απόφοιτοι της Εθνικής Αμυντικής Πανεπιστημιακής Σχολής (National Defense University), μιας σχολής που δημιουργήθηκε από την ισλαμιστική κυβέρνηση μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, με στόχο την αντικατάσταση των ιστορικών στρατιωτικών ακαδημιών της χώρας και την αναδιάρθρωση των ενόπλων δυνάμεων υπό ένα νέο κεντρικό σύστημα.

Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν πόσο βαθιά έχει ανασχηματιστεί το σώμα των αξιωματικών μέσω αποφοίτων μιας σχολής που ελέγχεται άμεσα από τον Τούρκο πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan.
Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα που κοινοποίησε ο Erdogan κατά την τελετή αποφοίτησης στις 30 Αυγούστου, το 76% των αξιωματικών των Χερσαίων Δυνάμεων, το 45% των Ναυτικών Δυνάμεων και το 31% των Αεροπορικών Δυνάμεων είναι απόφοιτοι της Εθνικής Αμυντικής Πανεπιστημιακής Σχολής.
Στους υπαξιωματικούς, τα ποσοστά είναι 59% στις Χερσαίες Δυνάμεις, 32% στις Ναυτικές Δυνάμεις και 24% στις Αεροπορικές Δυνάμεις.
Ο Erdogan τόνισε ότι αυτά τα ποσοστά αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω, καθώς σχεδόν όλο το σώμα των αξιωματικών θα αποτελείται σύντομα από απόφοιτους της σχολής.

Πολλές αντιπολιτευόμενες φωνές έχουν ισχυριστεί ότι η απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 ήταν στην πραγματικότητα «προβοκάτσια», οργανωμένο από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (MİT) και τον τότε αρχηγό του γενικού επιτελείου στρατηγού Hulusi Akar, με στόχο την απομάκρυνση αξιωματικών που θεωρούνταν μη πιστοί στον Erdogan.

Από την ίδρυσή της το 2016, η σχολή έχει παράγει 19.735 αποφοίτους μέσω των ακαδημιών της.
Η Ακαδημία Χερσαίων Δυνάμεων έχει τον μεγαλύτερο αριθμό αποφοίτων, με 15.755 αξιωματικούς, συμπεριλαμβανομένων 754 ξένων φοιτητών.
Η Ακαδημία Ναυτικών Δυνάμεων έχει αποφοιτήσει 2.167 μαθητές, εκ των οποίων 100 από το εξωτερικό, ενώ η Ακαδημία Αεροπορικών Δυνάμεων έχει παράγει 1.793 αξιωματικούς, συμπεριλαμβανομένων 148 ξένων μαθητών.






Ο Erdogan επαίνεσε τους αποφοίτους και τόνισε ότι τα στοιχεία δείχνουν πόσο κεντρικό ρόλο έχει αποκτήσει η σχολή στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η Εθνική Αμυντική Πανεπιστημιακή Σχολή δημιουργήθηκε αιφνιδιαστικά μετά το κλείσιμο των Πολεμικών Ακαδημιών, οι οποίες εκπαίδευαν αξιωματικούς από το 1848.

Οι Πολεμικές Ακαδημίες θεωρούνταν επί μακρόν ο πυλώνας της επαγγελματικής στρατιωτικής εκπαίδευσης στην Τουρκία, ειδικά για τους επιτελικούς αξιωματικούς που μπορούσαν να ανέλθουν σε ανώτερες θέσεις διοίκησης.
Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι αυτές οι σχολές είχαν υπονομευθεί και χρησιμοποιούνταν ως πλατφόρμες διείσδυσης από ομάδες που κατηγορούνταν για την οργάνωση του αποτυχημένου πραξικοπήματος.

Με την τοποθέτηση όλης της στρατιωτικής εκπαίδευσης υπό το Υπουργείο Άμυνας, οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι εξασφαλίζεται αυστηρότερος έλεγχος και πιστότητα στο στράτευμα.
Η αναδιάρθρωση επεκτάθηκε πέρα από τις ίδιες τις σχολές.
Η διαδικασία για να γίνει κάποιος επιτελικός αξιωματικός αναθεωρήθηκε πλήρως. Προηγουμένως, μόνο οι ανθυπολοχαγοί και οι λοχαγοί μπορούσαν να συμμετάσχουν στις εξετάσεις επιτελικών αξιωματικών.

Με τους νέους κανονισμούς, η δυνατότητα εκτείνεται πλέον σε αξιωματικούς μέχρι το βαθμό του αντισυνταγματάρχη.
Οι υποψήφιοι ξεκινούν με προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που διοικούνται από την Εθνική Αμυντική Πανεπιστημιακή Σχολή, πριν προχωρήσουν σε δύο ξεχωριστές εκπαιδεύσεις δια ζώσης στο νεοσύστατο Joint War Institute.
Μόνο όσοι περάσουν και τα δύο στάδια εισάγονται στο σώμα των επιτελικών αξιωματικών.
Ταυτόχρονα, οι απολύσεις από τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις μετέβαλαν θεμελιωδώς τη σχολή.
Ο Erdogan αποκάλυψε το 2023 ότι 1.524 από τους 1.886 επιτελικούς αξιωματικούς απομακρύνθηκαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος.
Από ένα σύνολο 32.189 αξιωματικών που υπηρετούσαν στις 15 Ιουλίου 2016, 10.468 εκδιώχθηκαν.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Άμυνας, συνολικά 24.339 άτομα, μεταξύ αξιωματικών, υπαξιωματικών και πολιτικού προσωπικού, απολύθηκαν.
Οι εκκαθαρίσεις ανασχημάτισαν τις ανώτερες βαθμίδες της διοίκησης.
Μόνο 42 από τους 325 στρατηγούς και ναυάρχους που υπηρετούσαν το 2016 διατήρησαν τις θέσεις τους ή προήχθησαν τα επόμενα χρόνια.
Περισσότεροι από 150 στρατηγοί διώχθηκαν και καταδικάστηκαν. Παρά τις επίσημες δηλώσεις ότι μόνο 8.651 στρατιώτες συμμετείχαν στο πραξικόπημα, δηλαδή περίπου το 1,5% των ενόπλων δυνάμεων, χιλιάδες απομακρύνθηκαν από τις τάξεις.
Από αυτούς που φέρονται να συμμετείχαν, 1.761 ήταν κληρωτοί και 1.214 σπουδαστές.
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι το εύρος των απολύσεων ξεπέρασε όσους ήταν άμεσα εμπλεκόμενοι.
Το νέο σύστημα έχει προκαλέσει ανησυχίες στους επικριτές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η πολιτική πίστη υπερισχύει της αξιοσύνης στον καθορισμό των εισακτέων στην Εθνική Αμυντική Πανεπιστημιακή Σχολή.
Η επιλογή των υποψηφίων περιλαμβάνει συνεντεύξεις και αξιολογήσεις υπό την εποπτεία επιτροπών, στις οποίες φέρεται ότι συμμετέχουν προ-κυβερνητικά δίκτυα.
Μεταξύ αυτών είναι και η SADAT, μια ιδιωτική συμβουλευτική εταιρεία άμυνας που ίδρυσε πρώην συνεργάτης του Erdogan, η οποία κατηγορείται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι επηρεάζει τις εισαγωγές.
Ορισμένοι στην Τουρκία εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι νέοι αξιωματικοί πιστοί στον κοσμικό ιδρυτή της χώρας, Mustafa Kemal Ataturk, παραμένουν κυρίαρχη δύναμη στις ένοπλες δυνάμεις.
Ωστόσο, ένα περιστατικό πέρυσι έδειξε ότι η κυβέρνηση Erdogan δείχνει ελάχιστη ανοχή σε κεμαλικές φωνές στις τάξεις.

«Είμαστε οι στρατιώτες του Mustafa Kemal»

Στις 30 Αυγούστου 2024, κατά τη διάρκεια της τελετής αποφοιτήσεως της Τουρκικής Στρατιωτικής Ακαδημίας, στην οποία παρευρέθηκε ο Erdogan, μια ομάδα νεοδιορισθέντων αξιωματικών απήγγειλε τον παραδοσιακό όρκο που είχε αφαιρεθεί από το πρόγραμμα μετά το 2016.
Πέντε από αυτούς προχώρησαν περισσότερο, φωνάζοντας το σύνθημα «Είμαστε οι στρατιώτες του Mustafa Kemal», ένα σύνθημα που συνδέεται εδώ και καιρό με την κοσμική παράδοση της Τουρκίας.
Η κίνηση θεωρήθηκε ευρέως ως συμβολική πράξη αντίστασης στις πολιτικές του Erdogan, οι οποίες κλίνουν προς τον ισλαμισμό.
Μέσα σε λίγες ημέρες, οι πέντε αξιωματικοί απομακρύνθηκαν από τον στρατό.
Η απόφαση εγκρίθηκε από τον Selcuk Bayraktaroglu, ο οποίος είχε διοριστεί απρόσμενα αρχηγός του Γενικού Επιτελείου νωρίτερα εκείνο τον μήνα.
Αν και το πειθαρχικό συμβούλιο είχε αρχικά προτείνει μόνο μια επίπληξη, ο Bayraktaroglu εξουσιοδότησε την αποβολή τους από τις Ένοπλες Δυνάμεις το 2025.
Οι επιπτώσεις της αναδιάρθρωσης επεκτείνονται στο μέλλον της στρατιωτικής ηγεσίας.
Σύμφωνα με τον Νόμο Προσωπικού των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, μόνο οι επιτελικοί αξιωματικοί είναι επιλέξιμοι για προαγωγή σε στρατηγούς ή ναυάρχους, και εν τέλει για θέσεις όπως αρχηγός Γενικού Επιτελείου.
Με τόσο πολλούς επιτελικούς αξιωματικούς να έχουν καθαιρεθεί και το νέο σύστημα να βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης, η δεξαμενή υποψηφίων που πληρούν τις νομικές προϋποθέσεις έχει περιοριστεί σημαντικά.
Εκτός αν τροποποιηθεί ο νόμος, ο στρατός μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες στην πλήρωση των κορυφαίων διοικητικών θέσεων τα επόμενα χρόνια.
Ο Ερντογάν παρουσίασε τη μεταμόρφωση ως εγγύηση για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας και ως βήμα προς τη δημοκρατικοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων.
«Δεν περιοριστήκαμε μόνο σε μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και στο προσωπικό», δήλωσε στην πιο πρόσφατη τελετή.
«Αναδιαμορφώσαμε τις Ένοπλες Δυνάμεις από τα θεμέλια».
Η κυβέρνησή του επιμένει ότι ο στρατός είναι πλέον πιο εθνικός και περισσότερο αντιπροσωπευτικός της βούλησης του λαού.
Για τους αναλυτές, τα ίδια τα νούμερα λένε την ιστορία.
Με σχεδόν 20.000 αποφοίτους από το 2016 και με πλειοψηφίες σε ορισμένα σώματα ήδη εκπαιδευμένες στο νέο σύστημα, το σώμα των αξιωματικών αναδιαμορφώνεται ταχύτατα.
Σε λίγα χρόνια, σχεδόν κάθε αξιωματικός των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων θα έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας, σηματοδοτώντας το οριστικό τέλος της εποχής κατά την οποία οι Πολεμικές Ακαδημίες προμήθευαν τη στρατιωτική ηγεσία της χώρας.
Η στρατιωτική κάθαρση του 2016 και η δημιουργία του Πανεπιστημίου Εθνικής Άμυνας έχουν εξασφαλίσει ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, κάποτε γνωστές για την ανεξαρτησία τους και τον ρόλο τους ως φύλακες του κοσμικού κράτους, είναι πλέον στενά συνδεδεμένες με την πολιτική εξουσία του Erdogan.
Όπως συχνά σημειώνει ο πρόεδρος, τα ίδια τα στατιστικά στοιχεία αποτυπώνουν την κλίμακα της μεταμόρφωσης.

Πηγή: bankingnews.gr