Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέλυσε τον επί χρόνια επικεφαλής επικοινωνιών του, Φαχρετίν Αλτούν, στις 10 Ιουλίου, διορίζοντας τον Υφυπουργό Εξωτερικών Μπουρχανετίν Ντουράν ως αντικαταστάτη του. Ο ανασχηματισμός σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση στον στενό κύκλο του Ερντογάν και υποδηλώνει μια βαθύτερη διαμάχη για την εξουσία μεταξύ των φατριών που είναι πιστές στην οικογένειά του. Με αυτήν την τελευταία απόλυση, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (MİT) ενίσχυσε περαιτέρω τη θέση της.
Ο Αλτούν, ο οποίος κατείχε τη θέση από το 2018, έγινε μια από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες στο τουρκικό υπουργικό συμβούλιο αφότου η χώρα υιοθέτησε ένα εκτελεστικό προεδρικό σύστημα το 2017. Με έναν σχεδόν απεριόριστο προϋπολογισμό και άμεση πρόσβαση στον Ερντογάν, ο Αλτούν είχε την ευθύνη να διαχειρίζεται τις προσωπικές επικοινωνίες του προέδρου, να κατευθύνει την κρατική προπαγάνδα, να επιβλέπει τα φιλοκυβερνητικά δίκτυα τρολ και να ασκεί έλεγχο σε σχεδόν κάθε μεγάλο μέσο ενημέρωσης της χώρας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Αλτούν έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση αφηγημάτων ευνοϊκών για την κυβέρνηση, καταφεύγοντας συχνά σε τακτικές παραπληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένης της δημοσίευσης χειραγωγημένων βίντεο που στόχευαν ηγέτες της αντιπολίτευσης. Αποφάσιζε ποιοι θα εμφανίζονταν στην τηλεόραση, ποιοι θα υπηρετούσαν ως συντάκτες ή αρθρογράφοι και ποια μέσα ενημέρωσης θα λάμβαναν έσοδα από κυβερνητικές διαφημίσεις. Οι αποφάσεις του λαμβάνονταν συχνά σε συνεννόηση με τον οικογενειακό κύκλο του Ερντογάν, ιδίως με τον γιο του Μπιλάλ Ερντογάν, τον γαμπρό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ και τον αδελφό του Μπεράτ, Σερχάτ Αλμπαϊράκ, ο οποίος διευθύνει τον όμιλο μέσων ενημέρωσης Sabah, ο οποίος είναι προσκείμενος στην κυβέρνηση, και προεδρεύει του φιλοκυβερνητικού think tank SETA.
Η απροσδόκητη απομάκρυνση του Αλτούν αποκάλυψε το διευρυνόμενο ρήγμα εντός του στρατοπέδου του Ερντογάν, ιδίως καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για την υγεία του προέδρου και τα σχέδια διαδοχής του. Πολλαπλές πηγές κοντά στο κυβερνών κόμμα υποδηλώνουν ότι η κίνηση ξεκίνησε από τον επικεφαλής της MİT, Καλίν, ο οποίος θεωρούσε τον Αλτούν τόσο πολιτική απειλή όσο και αντίπαλο της αυξανόμενης επιρροής του.Ο Φαχρετίν Αλτούν (δεξιά), παραδίδει το γραφείο επικοινωνίας της προεδρίας στον Μπουρχανετίν Ντουράν στην Άγκυρα στις 10 Ιουλίου.
Η σύγκρουση μεταξύ του Καλίν και του Αλτούν φέρεται να κλιμακώθηκε αφότου ο Καλίν αντικατέστησε τον επί χρόνια επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν το 2023. Ο Αλτούν, δυσαρεστημένος με την απόδοση του Καλίν, άρχισε να ασκεί πιέσεις στο παρασκήνιο για να επισημάνει αυτό που θεωρούσε ως αποτυχίες του Καλίν. Αυτό περιελάμβανε κριτική για τον χειρισμό της MİT σε μια τρομοκρατική επίθεση του 2024 κατά των Τουρκικών Αεροδιαστημικών Βιομηχανιών (TUSAŞ), μετά την οποία διαρρεύσαν στα μέσα ενημέρωσης υλικό εσωτερικής ασφάλειας, ένα γεγονός που επιδείνωσε τις εντάσεις μεταξύ των δύο.
Λέγεται ότι ο Καλίν συγκέντρωσε τεκμηρίωση για την φερόμενη εκστρατεία δυσφήμισης του Αλτούν εναντίον του ίδιου και της MİT, την οποία παρουσίασε προσωπικά στον Ερντογάν. Αυτές οι αναφορές, σύμφωνα με πηγές από το εσωτερικό της εφημερίδας, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να πειστεί ο πρόεδρος να απομακρύνει τον Αλτούν από τη θέση του.
Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλε στην πτώση του Αλτούν ήταν η επιδείνωση της σχέσης του με την ισχυρή οικογένεια Αλμπαϊράκ. Όταν ο τότε υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ παραιτήθηκε ξαφνικά στις 8 Νοεμβρίου 2020, σύμφωνα με πληροφορίες λόγω προσωπικών ζητημάτων, κανένα μεγάλο μέσο ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της Sabah, την οποία διαχειριζόταν ο ίδιος ο αδελφός του, δεν δημοσίευσε την είδηση για σχεδόν 24 ώρες. Ο Αλμπαϊράκ αναγκάστηκε να ανακοινώσει την παραίτησή του μέσω Instagram, προσελκύοντας ευρεία προσοχή και τροφοδοτώντας εικασίες ότι ο Αλτούν είχε μπλοκάρει την κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Πηγές αναφέρουν ότι ο Αλτούν περιόρισε επίσης την πρόσβαση του Αλμπαϊράκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιδεινώνοντας τις εντάσεις.
Από εκείνο το επεισόδιο, οι σχέσεις μεταξύ του Αλτούν και των αδελφών Αλμπαϊράκ παρέμειναν ψυχρές, με τον Μπιλάλ Ερντογάν να φέρεται επίσης να αισθάνεται άβολα με την αυξανόμενη επιρροή του Αλτούν. Παρά τον κεντρικό ρόλο του Αλτούν στον μιντιακό μηχανισμό του Ερντογάν, αντιμετώπισε αυξανόμενη εσωτερική κριτική για την αδυναμία του να διαχειριστεί τα δημόσια μηνύματα κατά τη διάρκεια βασικών πολιτικών κρίσεων.Ο Μπουρχανετίν Ντουράν (L) και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Συγκεκριμένα, ο Αλτούν κατηγορήθηκε για κακή διαχείριση της αφήγησης της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια ενός κύματος συλλήψεων που στόχευαν στελέχη της αντιπολίτευσης από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και υποψηφίου προέδρου Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος αργότερα τέθηκε σε διαθεσιμότητα. Αυτές οι ενέργειες είχαν ως στόχο να υπονομεύσουν την αντιπολίτευση ενόψει των γενικών εκλογών που έχουν προγραμματιστεί για το 2028, ωστόσο οι δημοσκοπήσεις της κοινής γνώμης έδειξαν ότι το κυβερνών κόμμα έχανε έδαφος, προκαλώντας περαιτέρω δυσαρέσκεια για την απόδοση του Αλτούν.
Η νέα θέση του Αλτούν είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ισότητας της Τουρκίας, ενός οργανισμού που ήταν σε μεγάλο βαθμό άγνωστος σε πολλούς στη χώρα μέχρι τον διορισμό του. Αναθέτοντας στον Αλτούν αυτόν τον παθητικό και κυρίως συμβολικό ρόλο, ο Πρόεδρος Ερντογάν φαίνεται να τον παραγκωνίζει, διατηρώντας τον παράλληλα εντός του συστήματος και υπό έλεγχο.
Εν τω μεταξύ, ο Αλτούν παραμένει μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, του χρηματιστηρίου της Τουρκίας. Δεν έχουν αναφερθεί εξελίξεις σχετικά με την κατάστασή του εκεί. Η συνεχιζόμενη παρουσία του ήταν μέρος της ευρύτερης στρατηγικής του Ερντογάν να ανταμείβει τους κορυφαίους γραφειοκράτες στον στενό του κύκλο, χορηγώντας τους πολλαπλές υψηλά αμειβόμενες θέσεις.
Η σύζυγος του Αλτούν, κοινωνιολόγος και ακαδημαϊκός, ήταν μέχρι πρόσφατα μέλος του διοικητικού συμβουλίου των Turkish Airlines, κάτι που αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα πολιτικής ευνοιοκρατίας στους διορισμούς.
Ο αντικαταστάτης του Αλτούν, Μπουρχανετίν Ντουράν, είναι πιστός σύμμαχος του Ερντογάν με στενούς δεσμούς τόσο με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) όσο και με την κοινότητα πληροφοριών της χώρας. Πρώην γενικός διευθυντής του φιλοκυβερνητικού Ιδρύματος SETA και ακαδημαϊκός εδώ και πολύ καιρό, ο Ντουράν διετέλεσε προηγουμένως υφυπουργός Εξωτερικών, αν και πηγές αναφέρουν ότι ο διορισμός του στο υπουργείο αφορούσε λιγότερο τις εξωτερικές υποθέσεις και περισσότερο την παρακολούθηση του υπουργού Εξωτερικών Φιντάν εκ μέρους της ηγεσίας του κόμματος.
Ο Ντουράν (σε κύκλο), πάντα ένα γνώριμο πρόσωπο στο αεροπλάνο του Ερντογάν, μαζί με φιλοκυβερνητικούς δημοσιογράφους.
Οι Ντουράν και Καλίν έχουν συνεργαστεί στη SETA και έχουν στενούς ιδεολογικούς και προσωπικούς δεσμούς. Η SETA έχει συχνά κατηγορηθεί ότι λειτουργεί ως εργαλείο κυβερνητικής προπαγάνδας και ως πεδίο στρατολόγησης ισλαμιστικών ομάδων εντός της διοίκησης. Ο Σερχάτ Αλμπαϊράκ, ο οποίος διαχειρίζεται τον Όμιλο Μέσων Ενημέρωσης Turkuvaz, συνεχίζει να υπηρετεί ως πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της SETA, συνδυάζοντας ουσιαστικά τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης με την πολιτική στρατηγική.
Η προαγωγή του Ντουράν σε επικεφαλής της Διεύθυνσης Επικοινωνιών θεωρείται από πολλούς ως μια κίνηση για την εδραίωση του ελέγχου του Καλίν επί του θεσμού. Ενώ ο Ντουράν δεν διαθέτει την προσωπική φιλοδοξία και την επιθετικότητα των μέσων ενημέρωσης του Αλτούν, το ακαδημαϊκό του υπόβαθρο και οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις του έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη του Ερντογάν και της ελίτ των μυστικών υπηρεσιών. Πηγές που γνωρίζουν τον Ντουράν τον περιγράφουν ως επιμελή, βιβλιοφάγο και προσανατολισμένο στην καριέρα, αλλά όχι πολιτικά φιλόδοξο. Αυτές οι ιδιότητες τον καθιστούσαν ιδανικό υποψήφιο για τον ρόλο, ειδικά από την οπτική γωνία του Καλίν.
Ο Ντουράν συνοδεύει τακτικά τον Ερντογάν σε διεθνή ταξίδια, ταξιδεύοντας συχνά με το προεδρικό αεροπλάνο και εμφανιζόμενος ως καλεσμένος σε φιλοκυβερνητικά τηλεοπτικά κανάλια. Από το 2018 είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής του Προέδρου. Ως αρθρογράφος στην Sabah, υπερασπιζόταν σταθερά τις κυβερνητικές πολιτικές και υποστήριζε σκληροπυρηνικές θέσεις για την εθνική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της αμφιλεγόμενης αγοράς ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400 από την Τουρκία.
Το 2019, ο Ντουράν υποστήριξε ότι η συμφωνία για τους S-400 ήταν απαραίτητη για την κυριαρχία και τη στρατηγική θέση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο. Επέκρινε σκληρά τους ηγέτες της αντιπολίτευσης που αμφισβήτησαν την κίνηση, καλώντας τους να υποστηρίξουν αυτό που χαρακτήρισε ως επιτακτική ανάγκη εθνικής ασφάλειας. Ωστόσο, η απόκτηση οδήγησε στην αποβολή της Τουρκίας από το κοινό πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 των ΗΠΑ και οδήγησε σε διπλωματικά πισωγυρίσματα, συμπεριλαμβανομένων παραχωρήσεων προς την Ελλάδα. Οι S-400 παραμένουν ανενεργοί και αποθηκευμένοι στην αρχική τους συσκευασία.
Ωστόσο, καθώς η κυβερνητική πολιτική άλλαξε, μια έκθεση της SETA του 2022 είδε τον Duran και τους συναδέλφους του να παραδέχονται ότι η στρατιωτική και διπλωματική θέση της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας είχε επιδεινωθεί. Υποστήριξαν ότι η Άγκυρα θα έπρεπε να επανεξετάσει και ενδεχομένως να απόσχει από την αγορά μιας δεύτερης παρτίδας S-400 για να βοηθήσει στην άμβλυνση των εντάσεων με τη Δύση.
Παρά την έλλειψη εμφανούς πολιτικής φιλοδοξίας, ο Ντουράν έχει επιδείξει ένα σταθερό μοτίβο ευθυγράμμισης με την εξουσία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο Μπογάζιτσι της Κωνσταντινούπολης, συνδέθηκε με το Ίδρυμα Επιστήμης και Τεχνών (BİSAV), ένα ισλαμιστικό think tank που συνίδρυσε ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου. Όταν ο Ερντογάν αποφάσισε να κλείσει το Πανεπιστήμιο Σεχίρ, το οποίο ίδρυσε ο Νταβούτογλου, τον Ιούνιο του 2020 ως τιμωρία για την πολιτική αποστασία του πρώην συμμάχου του, ο Ντουράν, ο οποίος είχε υπηρετήσει ως μέλος ΔΕΠ στο πανεπιστήμιο, τάχθηκε με την κυβέρνηση. Ο Καλίν και ο Αλτούν έκαναν το ίδιο. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Ερντογάν κατηγόρησε τον τότε υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ για διαφθορά σε σχέση με τις απαλλοτριώσεις γης του Πανεπιστημίου Σεχίρ. Ο Σιμσέκ αργότερα επανεντάχθηκε στο υπουργικό συμβούλιο του Ερντογάν το 2023 ως υπουργός Οικονομικών.Ο επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών İbrahim Kalın (L) και ο Burhanettin Duran.
Με τον Ντουράν πλέον επικεφαλής της Διεύθυνσης Επικοινωνιών, πηγές από το εσωτερικό υποδηλώνουν ότι ο Καλίν θα έχει τον πλήρη έλεγχο του θεσμού, με τη βοήθεια του στρατηγικού διορισμού αναπληρωτών διευθυντών πιστών στην MİT. Η αναδιάρθρωση αντικατοπτρίζει ένα ευρύτερο μοτίβο στην κυβέρνηση Ερντογάν μετά το 2023: την απομάκρυνση χαρισματικών, αυτόνομων προσωπικοτήτων και την αντικατάστασή τους με τεχνοκράτες, πιστούς οπαδούς και πράκτορες που συνδέονται με τις μυστικές υπηρεσίες.
Πηγή : nordicmonitor.com
.gif)
.gif)
0 Σχόλια