Βαλκάνια: Ηγέτιδα δύναμη στο ευρωπαϊκό μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων η Γερμανία




Η ευρωπαϊκή προοπτική των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής. Ήδη από την αρχή των σχετικών διαδικασιών, το Βερολίνο έχει αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο με σκοπό την εξασφάλιση πρωτίστως της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή και εν συνεχεία της δημιουργίας των κατάλληλων προϋποθέσεων για την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή ‘Ένωση, διαδικασία που ολοκληρώθηκε επιτυχώς στις περιπτώσεις της Κροατίας και της Σλοβενίας. Ποιες είναι όμως οι επιδιώξεις της Γερμανίας για το ευρωπαϊκό μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων, ποιοι οι τρόποι που αξιοποιεί για να τις πετύχει και σε τι βαθμό το έχει καταφέρει ως σήμερα;

Μια από τις σημαντικότερες γερμανικές πρωτοβουλίες για την περιοχή αποτελεί η «Διαδικασία του Βερολίνου», η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της περιφερειακής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια. Ο εν λόγω μηχανισμός εστιάζει κυρίως σε ζητήματα που άπτονται της οικονομικής ανάπτυξης και των υποδομών, φέρνοντας παράλληλα τους πολιτικούς ηγέτες «στο τραπέζι», ώστε να επιλυθούν τα προβλήματα και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που υπάρχουν διαχρονικά στα Βαλκάνια και θέτουν εμπόδια στην ανάπτυξη της περιοχής. Σε δηλώσεις του το Μάιο του 2022, ο Γερμανός Καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, υπογράμμισε πως η επιτυχημένη ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της εξωτερικής πολιτικής της Γερμανίας και πρόσθεσε πως η μελλοντική ένταξή τους θα αποτελέσει ζήτημα αξιοπιστίας και γεωστρατηγικού ορθολογισμού για την Ευρώπη.


Παράλληλα, έκανε ειδική μνεία στις περιπτώσεις της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, για τις οποίες, υποστήριξε ότι έχει φτάσει η στιγμή της έναρξης του τελευταίου σταδίου των διαπραγματεύσεων, όπως είχε υποσχεθεί η Ε.Ε πριν από δύο χρόνια.


Τέλος, εξέφρασε την επιθυμία του και την ετοιμότητά του να αρθούν τα τελευταία εμπόδια για την ένταξη των εν λόγω χωρών.

Αξίζει να σημειωθεί πως η γερμανική φιλοδοξία για γρήγορες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων υποστηρίζονται έντονα από χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, με τη Γαλλία να εμφανίζεται πιο επιφυλακτική. Αντίθετα, η Γερμανία βλέπει τα Δυτικά Βαλκάνια ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αυξήσει την εξωτερική της επιρροή, σε μια περιοχή ευάλωτη τόσο στη ρωσική όσο και στην κινεζική επιρροή.


Μετά την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία, υπήρχε η ανησυχία πως η νέα κυβέρνηση δε θα ενεργήσει με την ίδια θέρμη και αποφασιστικότητα όσον αφορά τις σχέσεις της Γερμανίας με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων.


Αναμφίβολα, πολλοί ηγέτες της περιοχής είχαν αναπτύξει αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης με τη Μέρκελ και οφείλουν, ως ένα βαθμό, την αποδοχή των προσπαθειών ένταξής τους από τα άλλα κράτη της Ένωσης στην επιμονή της Γερμανίας, ειδικά κατά την τελευταία δεκαετία.


Τέλος, το Βερολίνο είχε ενεργή ανάμειξη στις συζητήσεις περί ανταλλαγής εδαφών μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, προοπτική στην οποία ήταν κάθετα αντίθετη, στάση που φρόντισε να καταστήσει σαφή από την αρχή.


Η σθεναρή αυτή της άρνηση αποτέλεσε έναν από τους κύριους λόγους που οι εν λόγω διαπραγματεύσεις δεν απέκτησαν ποτέ επίσημο χαρακτήρα και εν τέλει δεν προχώρησαν.

Είναι γεγονός πως, ο χρόνος για να σημειωθεί πρόοδος στις -στάσιμες τα τελευταία χρόνια- διαπραγματεύσεις ένταξης έχει αρχίσει να ελαττώνεται επικίνδυνα.


Η δυσπιστία πολιτών αλλά και κυβερνήσεων, που έχουν πραγματοποιήσει απαραίτητες αλλά και συχνά δυσεφάρμοστες μεταρρυθμίσεις, καθιστά τα βαλκανικά κράτη ευάλωτα σε εξωτερικές επιρροές και ελλοχεύει όλο και περισσότερο ο κίνδυνος οι ίδιες οι κοινωνίες να απωλέσουν οριστικά την ελπίδα για ένταξη στην Ε.Ε. Καίριας σημασίας είναι επίσης να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο να πειστεί το Παρίσι να υποστηρίξει περισσότερο τις πολιτικές της ευρωπαϊκής διεύρυνσης, κάτι στο οποίο η Άνγκελα Μέρκελ απέτυχε.


Η Γαλλία αποτελεί τον δεύτερο βασικό πυλώνα της Ε.Ε μαζί με τη Γερμανία, και γίνεται εύκολα αντιληπτό πως μια ταύτιση απόψεων και στενή συνεργασία μεταξύ των δύο αυτών χωρών θα άνοιγε τον δρόμο για απτή και ουσιαστική πρόοδο των διαπραγματεύσεων.

Τον Νοέμβριο του 2022, στο πλαίσιο της «Διαδικασίας του Βερολίνου», υπογράφηκε στη γερμανική πρωτεύουσα σειρά συμφωνιών, παρουσία των ηγετών και των έξι κρατών(Σερβία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία, Μαυροβούνιο, Κόσοβο).


Σε δηλώσεις του στο περιθώριο των συναντήσεων, ο Σολτς εξέφρασε την άποψη πως η Ευρώπη δεν είναι πλήρης χωρίς τα Δυτικά Βαλκάνια, και κάλεσε τα κράτη να έχουν πίστη στη Διαδικασία του Βερολίνου.


Οι συμφωνίες αυτές αφορούν στη διευκόλυνση των μετακινήσεων των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών πιστοποιητικών γιατρών, οδοντιάτρων και αρχιτεκτόνων. Προσπάθειες γίνονται επίσης για την αποκλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, με την ανάγκη επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων για ομαλοποίηση των διμερών τους σχέσεων να κρίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.

Εν κατακλείδι, η Γερμανία φαίνεται να διατηρεί τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει αναλάβει για την ένταξη των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. Σε μια περίοδο που οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε τέλμα και η σημειωθείσα πρόοδος είναι αργή, απαιτείται η γερμανική παρέμβαση ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, και κυρίως να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των εν λόγω κρατών προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας έχει επανειλημμένως εκφράσει την επιθυμία του για στενότερη συνεργασία με τα Βαλκάνια και για οριστική επίλυση των ζητημάτων της περιοχής.


Επόμενος στόχος του είναι η επιθυμία αυτή να μεταφραστεί σε πράξεις, οι οποίες θα επιτρέψουν αφενός στα Δυτικά Βαλκάνια να βελτιώσουν σημαντικά το βιοτικό τους επίπεδο και τις υποδομές τους και αφετέρου στην Ε.Ε να διευρυνθεί προστατεύοντας τις αξίες και την ασφάλειά της. Στην προσπάθεια αυτή είναι βαρύνουσας σημασίας η ενεργότερη δραστηριοποίηση της Γαλλίας και μια στενότερη συνεργασία με την Γερμανία ως προς τις ενταξιακές διαδικασίες.


Πηγή: Συντακτική Ομάδα Parousiaste

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια