Ένας επικίνδυνος νέος κόσμος με αφετηρία την Αλάσκα

Οι προειδοποιήσεις των επικριτών του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τις συνέπειες που θα είχε η εκλογή του στην προεδρία των ΗΠΑ αποδεικνύονται μετριοπαθείς, αν τις συγκρίνει κανείς με αυτά που συμβαίνουν σήμερα, οκτώ μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.

Αυτά που συνέβησαν στην Αλάσκα, στη συνάντηση των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, δείχνουν ότι έχουμε πλέον εισέλθει σε μια νέα ιστορική περίοδο, στην οποία το δίκαιο του ισχυρού υπερισχύει του διεθνούς δικαίου και για τα όποια deals δεν χρειάζεται καν να τηρούνται τα προσχήματα. Με άλλα λόγια, έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο εξαιρετικά επικίνδυνη.

Πριν δούμε πώς αλλάζει η διεθνής σκηνή, ας θυμηθούμε πώς άλλαξε επί Τραμπ το σκηνικό εντός των ΗΠΑ, δείχνοντας ποια είναι τα νέα ήθη, οι νέες αρχές και αξίες με τις οποίες καλούμαστε να πορευτούμε: Σύμφωνα με το δόγμα Τραμπ ο ηγέτης είναι υπεράνω του νόμου. Αυτή η αντίληψη, που αποτελεί πλέον και τη νέα μορφή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ, φέρνει τον Αμερικανό πρόεδρο σε τροχιά συνεννόησης με αυταρχικούς ηγέτες όπως ο Πούτιν, ο Ερντογάν και ο Όρμπαν. Ο Τραμπ κάνει πράγματα που στις ΗΠΑ πριν από μερικά χρόνια έμοιαζαν αδιανόητα: Παρακάμπτει τα νομοθετικά σώματα στο όνομα δήθεν έκτακτων καταστάσεων, χρησιμοποιεί την εθνοφρουρά εναντίον πολιτειών και δήμων που ελέγχονται από τους Δημοκρατικούς, στρέφεται κατά της ακαδημαϊκής ελευθερίας, επιχειρεί ευθέως τον έλεγχο της Δικαιοσύνης και των ΜΜΕ.

Αυτά εντός Αμερικής. Εκτός, ακόμη χειρότερα…

Στη συνάντηση στην Αλάσκα ο Τραμπ υιοθέτησε όλες τις βασικές θέσεις Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος, που βαρύνεται με τις κατηγορίες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για εγκλήματα πολέμου, περπάτησε στο κόκκινο χαλί που του έστρωσαν οι ΗΠΑ και μέσα σε λίγα λεπτά από παρίας της διεθνούς έννομης τάξης μετατράπηκε περίπου σε… υποψήφιο του Νόμπελ Ειρήνης (ποιος θα εκπλαγεί πλέον εάν αύριο το διεκδικήσουν από κοινού με τον Τραμπ;). Πώς το πέτυχε; Θέτοντας ως προϋπόθεση «ειρήνης» προς τους Ουκρανούς τους όρους του απόλυτου κατακτητή! Αυτούς του όρους θα προτείνει τώρα ο Τραμπ στον Ζελένσκι και στους επτά Ευρωπαίους ηγέτες που θα πάνε στην Ουάσινγκτον αναζητώντας λύση. Φυσικά οι όροι αυτοί δεν θα γίνουν δεκτοί και ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχιστεί. Θα έχει δοθεί όμως το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι μία είναι «η σωστή πλευρά της Ιστορίας» στη νέα εποχή του Τραμπ. Αυτή που διαθέτει την ισχύ κι όχι αυτή που στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο.

Και στο άλλο μέτωπο, της Μέσης Ανατολής, ισχύουν οι ίδιοι όροι. Τους θέτει ο άλλος υπόδικος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, υποστηριζόμενος από τον Αμερικανό πρόεδρο. Και εδώ, όπως και στην Ουκρανία, ο Τραμπ συναποφασίζει για το μέλλον συνεργαζόμενος με τον ισχυρό (Πούτιν - Νετανιάχου) και αγνοώντας στον ανίσχυρο (Ουκρανούς - Παλαιστίνιους). Φυσικά άπαντες γνωρίζουν το αυτονόητο: Ειρήνη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τους Ουκρανούς και τους Παλαιστινίους. Αυτό, όμως, που μπορεί να υπάρξει είναι το μήνυμα μιας νέας τάξης πραγμάτων, στην οποία οι διεθνείς οργανισμοί και το διεθνές δίκαιο δεν έχουν καμία ουσιαστική αξία. Δεν χρειάζονται καν προσχήματα για την παράκαμψη τους, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα. Αν μέχρι τώρα τα deals γίνονταν στο όνομα της δημοκρατίας, της ευημερίας ή των δικαιωμάτων, τώρα πια, αρκεί η επίκληση της ισχύος και όλα τα άλλα περιττεύουν!

Για χώρες όπως η Ελλάδα, που βασίζουν την εθνική τους στρατηγική στη διπλωματία, το διεθνές δίκαιο και τους διεθνείς οργανισμούς, η νέα πραγματικότητα κρύβει σημαντικούς κινδύνους και προφανώς απαιτεί εγρήγορση και ενδεχομένως και μια σοβαρή και προσεκτική επανεκτίμηση των δεδομένων χάραξης της εθνικής στρατηγικής.

Πηγή: iefimerida.gr