Βόρεια Μακεδονία – Βουλγαρία Στόχος η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τη σιδηροδρομική σύνδεση Σκοπίων–Σόφιας

Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία βρίσκονται ένα βήμα πριν από την υποβολή κοινής αίτησης για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διακρατική σιδηροδρομική σύνδεση Σόφια–Σκόπια μέσω της κατασκευής σήραγγας στα σύνορα. Το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο του Διαδρόμου 8, που φιλοδοξεί να ενώσει την Αδριατική με τη Μαύρη Θάλασσα.

Η επόμενη, κρίσιμη φάση αφορά τη συνάντηση εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών στις 16 Ιουλίου στις Βρυξέλλες, παρουσία εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο την οριστικοποίηση τεχνικών λεπτομερειών, τη διαμόρφωση διαδικασιών διαγωνισμού και την επιλογή αναδόχων.

Η συμφωνία επί της αρχής επιταχύνθηκε κατά τη διάρκεια συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη, στις 28 Ιουνίου, μεταξύ του Βούλγαρου Υπουργού Μεταφορών Grozdan Karadzhov και του Βορειομακεδόνα ομολόγου του Aleksandar Nikoloski, με πολιτική βούληση να επανεκκινήσει μια προσπάθεια που διαρκεί περισσότερο από 150 χρόνια.

Η σιδηροδρομική γραμμή Σκόπια–Σόφια, παρότι λειτούργησε αρχικά το 1956, διέκοψε τη λειτουργία της το 1994, λόγω επιδείνωσης των υποδομών. Η επανενεργοποίησή της προβλέφθηκε στο Μνημόνιο Κατανόησης του 2017, με στόχο την ολοκλήρωση έως το 2027. Σήμερα, το έργο αποτελεί προτεραιότητα στο ευρωπαϊκό χαρτοφυλάκιο συνδεσιμότητας.

Σύμφωνα με το βουλγαρικό υπουργείο, η τελική φάση 2,4 χλμ. από Gyueshevo έως Deve Bair θα προκηρυχθεί για κατασκευή μέχρι το τέλος Ιουλίου. Από τα 1.220 χλμ. του Διαδρόμου 8, τα 747 βρίσκονται εντός της Βουλγαρίας, ενώ η Βόρεια Μακεδονία έχει να ολοκληρώσει περίπου 70 χλμ. υποδομής.

Ο Nikoloski επιβεβαίωσε ότι υπάρχει συμφωνία αρχών για τη σήραγγα, θέτοντας τρεις προϋποθέσεις:

– Το έργο να κατασκευαστεί από κοινού.

– Και οι δύο χώρες να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.

– Η σύνδεση να μην περιορίζεται στην Kriva Palanka, αλλά να φθάνει έως Σόφια, Μπουργκάς και Βάρνα, εφόσον η Βουλγαρία εκσυγχρονίσει το δίκτυό της.

Η πολιτική και στρατηγική σημασία του Διαδρόμου υπογραμμίστηκε και στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ το 2023, με αναφορές στην ανάγκη γρήγορης διακίνησης στρατευμάτων και αγαθών. Επενδύσεις σε τέτοια έργα ενισχύουν τη συλλογική ασφάλεια και την περιφερειακή ανάπτυξη, ενώ συνδέονται με τον στόχο των ΗΠΑ και του Προέδρου Trump για ενίσχυση των αμυντικών δαπανών των μελών του ΝΑΤΟ.

Το χρονοδιάγραμμα είναι ασφυκτικό: οι τεχνικές συμφωνίες πρέπει να ολοκληρωθούν έως το φθινόπωρο, ώστε να υποβληθεί αίτηση για επιχορηγήσεις της ΕΕ. Σε θετικό σενάριο, οι εργασίες θα ξεκινήσουν το 2026, με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός της δεκαετίας.

Το κοινό κείμενο έγκρισης του έργου αναμένεται μέχρι τα τέλη Ιουλίου, ενώ τον Αύγουστο θα γίνουν αναθεωρήσεις προϋπολογισμού. Το έργο παραμένει τεχνικά φιλόδοξο και πολιτικά απαιτητικό, ωστόσο η συγκυρία χαρακτηρίζεται από ιστορική ευκαιρία για την ολοκλήρωση του πιο εμβληματικού διαδρόμου στα Δυτικά Βαλκάνια.

Πηγή: eualive.net