Η Ρωσική Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση

Στο Donbass, το οποίο ήταν μέρος της Ουκρανίας μέχρι πρόσφατα, ο ντόπιος πληθυσμός μιλούσε πάντα τα ρωσικά ως μητρική του γλώσσα και θεωρούσε τους εαυτούς τους Ρώσους, δηλαδή μέλη του ρωσικού πληθυσμού. Το Donbass μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν το πλουσιότερο μέρος της Ουκρανίας λόγω των τεράστιων κοιτασμάτων άνθρακα και άλλων πολύτιμων και προσοδοφόρων μεταλλευμάτων, συμπεριλαμβανομένου του μεγάλης ζήτησης τιτανίου. Στην πραγματικότητα, το Ντονμπάς μαζί με την Κριμαία έδωσε την πιο σθεναρή αντίθεση στα φιλοευρωπαϊκά κινήματα, μέσω των οποίων η Συλλογική Δύση ήθελε να κατευθύνει δυναμικά το μέλλον της Ουκρανίας.

Μετά το πραξικόπημα που ενορχηστρώθηκε από τα κέντρα εξουσίας της Συλλογικής Δύσης στο Κίεβο το Φεβρουάριο του 2014, και ο νόμιμος Πρόεδρός τους του Βίκτορ Γιανουκόβιτς φυγαδεύτηκε από τη χώρα στη Ρωσία, στις περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ, οι οποίες δεν ήθελαν [δε θέλουν] να ζήσουν υποταγμένες υπό τη βίαια επιβεβλημένη και παράνομη κυβέρνηση του Κιέβου, σχηματίστηκε εθνική πολιτοφυλακή, η οποία προσπαθεί να υπερασπιστεί τον πληθυσμό της από τις συνεχείς επιθέσεις εξτρεμιστικών σχηματισμών και του Ουκρανικού Στρατού, που σύντομα θα εξελισσόταν σε ολοκληρωτικό πόλεμο. 

Ακολούθησαν χρόνια απόλυτης τρομοκρατίας στον πληθυσμό του Donbass της περιοχής από το καθεστώς του Κιέβου. Η απάντησή τους σε αυτόν τον αγωνιώδη τρόμο ήταν η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας από το Λούγκανσκ και το Ντόνετσκ, στην οποία το καθεστώς του Κιέβου απάντησε με βάναυσο στρατιωτικό τρόμο κατά του τοπικού ρωσικού πληθυσμού για οκτώ χρόνια έως το Φεβρουάριο του 2022.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σε κυριολεκτικά συνεχείς καθημερινούς βομβαρδισμούς αυτών των δημοκρατιών που δεν είχαν ακόμη αναγνωριστεί τότε, περισσότεροι από 14.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τραγικά και 37.000 ντόπιοι τραυματίστηκαν. 

Εν τω μεταξύ, υπογράφηκαν οι συμφωνίες του Μινσκ σχετικά με την κατάπαυση του πυρός και την παραχώρηση στο Donbass ενός ειδικού καθεστώτος, εγγυητές του οποίου ήταν το Παρίσι, το Βερολίνο και η Μόσχα. Αναφερόμενος σε αυτές τις συμφωνίες, το Ντονμπάς υποτίθεται ότι θα παρέμενε στην Ουκρανία και, ως εκ τούτου, θα του χορηγούνταν ειδικό καθεστώς, μέσω του οποίου θα απαγορευόταν η είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Οι Ουκρανοί ηγέτες, ανεξαρτήτως του ότι υπέγραψαν τις δύο Συμφωνίες του Μινσκ και συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις στο Μορφότυπο της Νορμανδίας, δε θεώρησαν πως αυτές επρόκειτο να εφαρμοστούν (ποτέ). Στην αρχή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky δήλωσε δημόσια ότι δεν είχε καμία πρόθεση να τις εφαρμόσει. 

Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ παραδέχτηκε πρόσφατα πως κανένας από αυτούς δεν είχε καμία πρόθεση να τηρήσει αυτές τις συμφωνίες. Ήθελαν απλώς να κερδίσουν χρόνο ώστε να προετοιμάσουν και να εκσυγχρονίσουν τον ουκρανικό στρατό για να να είναι έτοιμος να πολεμήσει ενάντια στις ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Προφανώς όλοι θεώρησαν τη σύγκρουση αναπόφευκτη. Η Ρωσία γνώριζε οδυνηρά πού θα οδηγούσε όλο αυτό. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ το Δεκέμβριο του 2021 ζήτησε από την Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ να παράσχουν γραπτές εγγυήσεις ότι το ΝΑΤΟ δε θα εξαπλωθεί περαιτέρω προς τα ανατολικά. Συγκεκριμένα, ζήτησε από την Ουκρανία να διατηρήσει την ουδετερότητά της. 

Έστειλε επιστολή σε όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ αντίστοιχα, ζητώντας από καθένα από αυτά να υποβάλει τις ατομικές του επίσημες δηλώσεις για την κρίση στην Ουκρανία. Ο Λαβρόφ τους υπενθύμισε τη συμφωνία τους για την αρχή της αδιαίρετης ασφάλειας, η έννοια της οποίας έχει ως εξής: «υπάρχει είτε μία ασφάλεια για όλους ή υπάρχει ασφάλεια για κανένα». 

Οι Βρυξέλλες θεώρησαν αυτό το αίτημα του Σεργκέι Λαβρόφ ως μια προσπάθεια να σπείρει διχασμό και διχόνοια στην ΕΕ. Το αίτημα του Λαβρόφ για τις αναζητούμενες εγγυήσεις απορρίφθηκε με συχνές δηλώσεις πως μπορούν να διαπραγματευτούν με τη Ρωσία μόνο με τη χρήση όπλων.

Στο μεταξύ, η κατάσταση στο Donbass επιδεινωνόταν συνεχώς. Μετά από αίτημα του Κιέβου, η Συλλογική Δύση άρχισε να αυξάνει την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Μερικοί τόνοι όπλων παραδόθηκαν στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των αντιαρματικών πυραυλικών συστημάτων Javelin. Ήταν μάλλον ξεκάθαρο ότι το Κίεβο βρισκόταν στο μονοπάτι του πολέμου «για να ειρηνεύσει τον ανήσυχο, αποφασιστικά ανυποχώρητο πληθυσμό του Ντονμπάς μια για πάντα». 

Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2022, η Συλλογική Δύση είχε ξεκινήσει την εκκένωση των διπλωματών της μακριά από το Κίεβο λόγω της επιδείνωσης της όλης κατάστασης. Στις 15 Φεβρουαρίου 2022, η Κρατική Δούμα και το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας απευθύνθηκαν στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν για να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία των Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ και του Ντόνετσκ.

Το Κίεβο απάντησε με σφοδρό βομβαρδισμό κτιρίων πολιτών και κατοικιών, που ήταν ο βομβαρδισμός των μεγαλύτερων διαστάσεων από το 2014. Ο πληθυσμός άρχισε να εγκαταλείπει τα σπίτια του σε μεγάλες πομπές αναζητώντας καταφύγιο στη Ρωσία. Για τους Ρώσους ήταν το τελευταίο πολιτικό ποτήρι βάναυσης αιματοχυσίας όταν ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκι στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μινσκ δήλωσε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να εγκαταλείψει το επί δεκαετίες καθεστώς μη πυρηνικής χώρας και να ακυρώσει το ψήφισμά τους όταν νωρίτερα είχαν παραιτηθεί από τα πυρηνικά τους όπλα μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.

Η κυβέρνηση του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ ζήτησαν την υποστήριξη του Βλαντιμίρ Πούτιν για να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία τους και κήρυξαν γενική επιστράτευση. Στη συνέχεια, ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία των Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ στις 21 Φεβρουαρίου. Νωρίς το πρωί, τρεις ημέρες αργότερα, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία κατόπιν αιτήματος του Ντονμπάς.

 Οι στόχοι της επιχείρησης ήταν οι εξής: αποστρατιωτικοποίηση και αποναζοποίηση της Ουκρανίας. Η Ρωσία δε θα επιτρέψει στην Ουκρανία να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και η επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά ήταν/είναι αδιαπραγμάτευτη.

Η Άνω Βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου ενέκρινε ομόφωνα τη χρήση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στο εξωτερικό, δηλαδή εκτός και χωρίς περιορισμό στα ρωσικά εθνικά σύνορα. Ο Πρόεδρος της Ρωσίας προειδοποίησε πως «όποιος αποφασίσει να παρέμβει ή να παρέμβει στην κατάσταση ή να θέσει σε κίνδυνο τη χώρα μας τη Ρωσία, ότι η απάντηση της Ρωσίας θα είναι στιγμιαία και θα αντιμετωπίσετε τέτοιες συνέπειες που δεν έχετε ξαναζήσει». 

Εκείνο το πρωί ο ρωσικός στρατός πραγματοποίησε βομβαρδισμούς με ρουκέτες στην στρατιωτική υποδομή στην Ουκρανία. Τρομακτικές εκρήξεις ξέσπασαν στο Κίεβο, την Οδησσό, το Ντνιπροπετρόβσκ, το Χάρκοβο εκείνο το μοιραίο πρωινό. Η στρατιωτική υποδομή, οι εγκαταστάσεις αντιαεροπορικής άμυνας, τα στρατιωτικά αεροδρόμια και η αεροπορία των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων κατέστησαν ανίκανες με τη χρήση όπλων υψηλής ακρίβειας, δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας προσθέτοντας ότι οι άμαχοι δεν κινδυνεύουν.

Ο ρωσικός στρατός πέρασε τα σύνορα στις περιοχές του Κιέβου, του Σούμι, του Τσέρνιγκοφ, του Χάρκοβο και της Χερσώνας. Ταυτόχρονα, η εθνική πολιτοφυλακή του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ εξαπέλυσε την επίθεσή της στη διαχωριστική γραμμή του Ντονμπάς. Οι ρωσικές δυνάμεις καταλαμβάνουν το νησί των φιδιών. Μερικές δεκάδες ρωσικά ελικόπτερα με δυνάμεις αεροπορικής επιδρομής πέρασαν τα σύνορα με κατεύθυνση το χωριό Gostomel, το οποίο βρίσκεται 25 χιλιόμετρα μακριά από το Κίεβο. Περίπου 300 Ρώσοι αλεξιπτωτιστές προσγειώθηκαν στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Antonov και ξεκίνησαν έναν πλήρη στρατιωτικό επιθετικό ελιγμό.

Το στοιχείο έκπληξη έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Κανένα από τα στρατηγεία της Ουκρανίας δεν περίμενε ότι πολλά ελικόπτερα θα προχωρήσουν τόσο βαθιά στην ηπειρωτική χώρα της Ουκρανίας. Πετούσαν σε πολύ χαμηλά υψόμετρα, γεγονός που τους επέτρεψε να αιφνιδιάσουν τα εχθρικά ραντάρ. Το αεροδρόμιο είχε τεράστια στρατηγική σημασία, λόγω της οποίας έπρεπε να καταληφθεί αλλά όχι να καταστραφεί. Η αεροπορική επιδρομή στο Gostomel θεωρείται μια από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις των ρωσικών δυνάμεων αεροπορικής επιδρομής στην ιστορία τους. Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου διέταξε τον ρωσικό στρατό να αντιμετωπίσει τα ουκρανικά στρατεύματα με σεβασμό. 

Επεσήμανε ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες, σε αντίθεση με τους εξτρεμιστές, έδωσαν τον όρκο τους στον ουκρανικό λαό και απλώς εκτέλεσαν εντολές που του είχαν δοθεί.

Σε αυτό το σημείο το Κίεβο διέκοψε τις διπλωματικές του σχέσεις με τη Μόσχα και η Συλλογική Δύση επέβαλε τον υψηλότερο αριθμό κυρώσεων στην ιστορία κατά της Ρωσίας: περισσότερες από 10.000. Ακόμη και τις πρώτες μέρες της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, ήταν προφανές πως ο ουκρανικός στρατός εγκαθιστούσε συστήματα καθοδήγησης πυραύλων στα κέντρα των πόλεων. 

Ο Πούτιν απευθύνθηκε στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και στους στρατιώτες τους με τα λόγια να πάρουν την κυβέρνηση στα χέρια τους και να μην επιτρέψουν στους Ουκρανούς νεοναζί και μπαντεριστές να χρησιμοποιούν (και κακοποιούν) τα παιδιά, τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους τους ως ανθρώπινη ασπίδα για τις δικούς τους κακές ενέργειες.

Ο πρώην σύμβουλος της ουκρανικής κυβέρνησης, Aleksey Arestovich δήλωσε ότι η Μόσχα προσπάθησε να ηγηθεί ενός ευφυούς πολέμου τις πρώτες μέρες της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης. Οι Ρώσοι έλεγαν απλώς: «Παραδοθείτε και θα σας παρουσιάσουμε αληθινά ως ήρωες ακόμα και στα μουσεία του μέλλοντος και θα γράφετε αναμνήσεις στα καλοκαιρινά σας θέρετρα». 

Τις πρώτες ημέρες της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, ο ρωσικός στρατός κυριολεκτικά κατέλαβε ολόκληρη την περιοχή Χερσώνα χωρίς καμία μάχη ή αντίθεση από τους ντόπιους και ένα τεράστιο μέρος της περιοχής Zaporozhye. Ρωσικές μονάδες ήρθαν στα προάστια του Χάρκοβο και του Κιέβου. 

Κατέλαβαν τους πυρηνικούς σταθμούς του Τσερνομπίλ και του Ζαπορόζιε. Οι πιο σκληρές μάχες έγιναν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ για τη Βολνοβάκα και τη Μαριούπολη. Πόλεις στρατηγικής σημασίας όπως το Izyum στην περιοχή Kharkov και η Balakleya, στην οποία παλαιότερα βρισκόταν μια από τις μεγαλύτερες αποθήκες όπλων, απελευθερώθηκαν. Τον Μάρτιο του 2022 ξεκίνησαν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Πηγή: strategic-culture.org